Việt Nam tiến tới quản lý giao dịch tài sản số, startup lên tiếng cảnh báo
Việt Nam đã chính thức phê duyệt chương trình thí điểm kéo dài 5 năm nhằm quản lý hoạt động giao dịch tài sản số, đánh dấu bước chuyển lớn trong việc đưa lĩnh vực này vào khuôn khổ pháp lý. Các ngân hàng và công ty chứng khoán đang bắt đầu chuẩn bị cho việc xây dựng sàn giao dịch tuân thủ quy định, phù hợp với định hướng quản lý tập trung vào các tổ chức tài chính dễ giám sát.
Tuy nhiên, quy định lại đưa ra ngưỡng tiếp cận rất cao: sàn giao dịch phải có vốn điều lệ tối thiểu 10.000 tỷ đồng (~400 triệu USD), trong đó 65% phải đến từ nhà đầu tư trong nước. Điều kiện này bị đánh giá là quá sức với phần lớn startup, đặc biệt là những đơn vị nhận vốn đầu tư mạo hiểm. Một số dự án có tiếng như Coin98 và KyberSwap đã thu hẹp hoạt động tại Việt Nam.
Mục tiêu của cơ quan quản lý là tăng tính minh bạch, cải thiện thu thuế và bảo vệ người dùng. Tuy nhiên, nhiều nhà sáng lập lo ngại việc tập trung quyền lực vào một số tổ chức lớn có thể bóp nghẹt đổi mới và làm gia tăng rủi ro hệ thống. Ngược lại, không ít người kỳ vọng tiêu chuẩn cao hơn về lưu ký, tuân thủ và cơ hội hợp tác mở giữa ngân hàng và startup sẽ tạo ra chuyển biến tích cực.
Với hơn 17 triệu người Việt được cho là đang sử dụng tài sản số, cùng khối lượng giao dịch hằng năm lên đến 100 tỷ USD, phần lớn diễn ra trên các sàn giao dịch quốc tế, chính phủ đang tìm cách kéo hoạt động này về trong nước, đồng thời kết nối với hệ thống tài chính chính thống.
Việt Nam đang theo đuổi mô hình phát triển tài sản số do ngân hàng dẫn dắt, với cơ chế kiểm soát chặt chẽ. Cách tiếp cận này có thể giúp tăng tính hợp pháp, kiểm soát rủi ro và đảm bảo quyền lợi người dùng. Tuy nhiên, yêu cầu vốn quá cao cũng có thể đẩy các startup độc lập ra nước ngoài, gây tác dụng ngược trong việc thúc đẩy hệ sinh thái Web3 đa dạng.
Giải pháp hợp lý trước mắt có thể là các mô hình hợp tác giữa ngân hàng và startup trong khuôn khổ sandbox pháp lý, nơi các startup cung cấp công nghệ và sự linh hoạt, còn ngân hàng mang lại nguồn vốn, quy mô và khả năng tuân thủ. Thành công sẽ phụ thuộc vào việc xây dựng một hành lang pháp lý cân bằng, vừa ngăn chặn gian lận và độc quyền, vừa không làm khó các nhà đổi mới thực thụ.
Ngày Đổi Mới Sáng Tạo Quốc Gia 2025: Khơi dậy tinh thần sáng tạo trong mọi tầng lớp
Diễn ra tại Hà Nội từ ngày 1–3 tháng 10, Ngày Đổi Mới Sáng Tạo Quốc Gia 2025 nhấn mạnh rằng đổi mới không chỉ dành riêng cho giới khoa học hay doanh nhân công nghệ, mà là sứ mệnh chung của toàn xã hội. Tổng Bí thư Tô Lâm kêu gọi người dân ở mọi ngành nghề cùng đóng góp để đưa Việt Nam trở thành một nền kinh tế dựa trên đổi mới sáng tạo. Thủ tướng Phạm Minh Chính tiếp nối thông điệp này bằng việc đưa ra nguyên tắc "Ba Có, 2 Không" nhằm loại bỏ những rào cản về tư duy và thủ tục. Ông cũng kêu gọi cộng đồng quốc tế hỗ trợ Việt Nam thông qua chuyên môn kỹ thuật, nguồn vốn và khả năng tiếp cận thị trường toàn cầu, đặc biệt cho các startup.
Sự kiện đã thu hút sự quan tâm mạnh mẽ từ quốc tế. Đại sứ Hoa Kỳ xác nhận tiếp tục hỗ trợ Việt Nam thông qua các tập đoàn lớn như Marvell, Meta và Qualcomm. cũng cam kết mở rộng hoạt động tại Việt Nam trong lĩnh vực bán dẫn, đồng thời đánh giá cao định hướng phát triển AI và năng lượng sạch của quốc gia. Ở trong nước, bà Vy Lê từ Do Ventures nhấn mạnh nhu cầu cấp thiết về dòng vốn lớn và ổn định hơn, cùng với các lộ trình IPO rõ ràng hơn để giúp các công ty công nghệ tăng trưởng bền vững.
Hà Nội đứng đầu bảng xếp hạng Chỉ số Đổi mới cấp tỉnh năm 2025, theo sau là TP.HCM, Quảng Ninh, Hải Phòng và Huế, cho thấy làn sóng đổi mới đang lan rộng trên toàn quốc.
Việt Nam đang phát đi một thông điệp rõ ràng: đổi mới sáng tạo là ưu tiên quốc gia và là một phong trào toàn dân, được ủng hộ bởi lãnh đạo quốc gia, hợp tác quốc tế và sự tham gia của khu vực tư nhân. Tập trung vào AI, bán dẫn và các chính sách thân thiện với startup là những bước đi đầy triển vọng. Tuy nhiên, thành công dài hạn sẽ phụ thuộc vào việc duy trì dòng vốn, phát triển hạ tầng và xây dựng các lối thoái vốn hiệu quả để các nhà sáng lập có thể yên tâm phát triển và tiếp tục gắn bó tại Việt Nam.
ThinkZone tiếp tục đặt cược vào tương lai công nghệ Việt với quỹ thứ tư
Công ty đầu tư mạo hiểm Việt Nam ThinkZone vừa ra mắt quỹ thứ tư mang tên Global Minds Fund I (GMFI), nhằm hỗ trợ các startup công nghệ trong nước. Dù chưa công bố quy mô quỹ, GMFI dự kiến đầu tư tối đa 1 triệu USD cho mỗi startup từ giai đoạn pre-seed đến Series A, đồng thời mở ra cơ hội gọi vốn tiếp theo cùng các nhà đầu tư góp vốn (LP). Quỹ này tập trung vào các lĩnh vực công nghệ có tiềm năng lớn như trí tuệ nhân tạo (AI), phần mềm dịch vụ (SaaS), công nghệ tài chính (fintech), công nghệ giáo dục (edtech) và công nghệ y tế (healthtech) đều là các ưu tiên phát triển của Việt Nam.
GMFI hoàn toàn được hậu thuẫn bởi các doanh nhân và tập đoàn trong nước, thể hiện niềm tin ngày càng lớn vào năng lực đổi mới sáng tạo nội địa.
Trong những bước đi gần đây, ThinkZone đã mua lại cổ phần kiểm soát tại Công ty Cổ phần Đầu tư BK (BK Fund) từ Đại học Bách Khoa Hà Nội, cho thấy chiến lược kết hợp giữa nguồn vốn và hiểu biết sâu sắc về thị trường Việt Nam. Hiện tại, công ty đang triển khai đầu tư từ cả GMFI và BK Fund. Trước đó, ThinkZone đã huy động được 60 triệu USD cho Quỹ II vào năm 2022 - quỹ VC nội địa lớn nhất từ trước đến nay, và đặt mục tiêu 50 triệu USD cho Quỹ III vào năm 2023.
Việc ra mắt GMFI đánh dấu một bước trưởng thành rõ nét của dòng vốn nội trong hệ sinh thái công nghệ Việt. Thay vì phụ thuộc vào các nhà đầu tư quốc tế, các LP trong nước giờ đây không chỉ cung cấp vốn mà còn mang theo kinh nghiệm vận hành và mạng lưới phân phối, giúp startup định hình sản phẩm phù hợp với thị trường và tăng tốc tiếp cận người dùng. Lực lượng này đang từng bước trở thành cầu nối chiến lược hiệu quả, vừa bổ sung vai trò của vốn ngoại, vừa trực tiếp đáp ứng lời kêu gọi đầu tư đổi mới sáng tạo từ phía chính phủ.
Thị trường IPO Việt Nam đang “tỉnh giấc”
Sau nhiều năm trầm lắng kể từ đỉnh cao năm 2007, thị trường IPO của Việt Nam đang cho thấy dấu hiệu phục hồi rõ rệt. Một chu kỳ tăng trưởng mới đang hình thành, thể hiện qua số lượng thương vụ nhiều hơn và chất lượng niêm yết được cải thiện.
Hàng loạt doanh nghiệp lớn đã lên kế hoạch phát hành, bao gồm TCBS với IPO trị giá 412 triệu USD dự kiến vào quý 4/2025 và Vinpearl với mục tiêu niêm yết 1,8 tỷ cổ phiếu trên HOSE.
F88 đã nhanh chóng tạo dấu ấn sau khi lên sàn UPCoM, đạt vốn hóa hơn 381 triệu USD chỉ sau ba phiên giao dịch. VPBank Securities cũng đặt mục tiêu huy động 12,7 nghìn tỷ đồng (khoảng 508 triệu USD), trong khi Hòa Phát Agriculture và Thế Giới Di Động đang chuẩn bị các kế hoạch niêm yết dài hạn nhằm mở rộng quy mô và khai phá giá trị mới.
Cú hích này được hỗ trợ bởi các cải cách cấu trúc và chính sách. Nhiều doanh nghiệp đang chuyển sàn từ UPCoM sang HOSE, có thể “giải phóng” tới 20 tỷ USD giá trị vốn hóa thị trường. Hệ thống giao dịch KRX mới cùng với việc nới lỏng quy định về sở hữu nước ngoài có thể thu hút thêm 6 tỷ USD dòng vốn ngoại.
Đặc biệt, quy định mới cho phép xử lý đồng thời hồ sơ IPO và niêm yết, giúp rút ngắn thời gian, tăng thanh khoản và tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư tiếp cận các thương vụ IPO nhanh hơn. Các chỉ số mới như VNMITECH và VN50 Growth cũng đang định hướng dòng vốn vào nhóm doanh nghiệp công nghệ và tăng trưởng cao.
Cỗ máy IPO của Việt Nam đang được khởi động lại. Với danh sách các doanh nghiệp tiềm năng chuẩn bị lên sàn và khung pháp lý dần hoàn thiện, thị trường đang trở nên thân thiện hơn với nhà đầu tư. Dù vẫn còn những thách thức trong quá trình thực thi và minh bạch thông tin, sự kết hợp giữa chính sách và dòng thương vụ chất lượng cho thấy một thị trường vốn ngày càng trưởng thành, dễ tiếp cận hơn, đặc biệt hấp dẫn với thế hệ nhà đầu tư trẻ đang tìm kiếm cơ hội tham gia vào làn sóng tăng trưởng công khai tiếp theo của Việt Nam.
Thị trường vốn tư nhân Việt Nam: Còn nhiều khoảng trống nhưng tiềm năng dài hạn rõ rệt
Thị trường vốn tư nhân tại Việt Nam vẫn đang trong giai đoạn sơ khai, với nhiều khoảng trống trong đầu tư cho R&D, công nghệ sâu, hoạt động IPO và nguồn nhân lực cho lĩnh vực đầu tư mạo hiểm (VC) và đầu tư tư nhân (PE). Tuy nhiên, Cơ quan Vốn tư nhân Việt Nam (VPCA), được thành lập vào cuối năm 2024, đang chủ động xử lý những vấn đề này. Với gần 40 công ty thành viên và sự phối hợp chặt chẽ với các bộ ngành, VPCA đặt mục tiêu huy động 35 tỷ USD vốn tư nhân từ nay đến năm 2035. Cơ quan này cũng đang tập trung nâng chuẩn quản trị, đẩy mạnh giáo dục và thúc đẩy hợp tác quốc tế để hoàn thiện hệ sinh thái đầu tư.
Dù còn không ít thách thức, Việt Nam vẫn là điểm đến hấp dẫn với nhà đầu tư dài hạn nhờ tăng trưởng GDP ổn định, chính trị vững vàng, dân số trẻ và am hiểu công nghệ, cùng với chu kỳ thị trường thuận lợi. Những nỗ lực của VPCA cho thấy một chiến lược rõ ràng: thu hẹp các khoảng trống về cấu trúc trong khi tận dụng lợi thế kinh tế vĩ mô. Đây là cơ hội cho các nhà đầu tư sẵn sàng đồng hành dài hạn và phát triển cùng thị trường.
Hệ sinh thái vốn tư nhân tại Việt Nam còn mới nhưng đang dần hình thành. Khi hoạt động thương mại hóa R&D và kênh thoái vốn được cải thiện, kết hợp với các chương trình nâng cao năng lực và hợp tác xuyên biên giới từ VPCA, Việt Nam có tiềm năng trở thành điểm đến hấp dẫn cho cả nhà đầu tư chiến lược lẫn tài chính trong dài hạn.
Genesia Ventures mang đến cho bạn góc nhìn tổng hợp về những câu chuyện đang định hình thị trường khởi nghiệp Việt. Là quỹ đầu tư mạo hiểm giai đoạn sớm hoạt động tại Nhật Bản và Đông Nam Á, Genesia Ventures tin tưởng mạnh mẽ vào tiềm năng dài hạn của nền kinh tế số Việt Nam. Không chỉ cung cấp nguồn vốn, Genesia còn đồng hành cùng các startup thông qua tư vấn chiến lược và kết nối với mạng lưới khu vực.