Làm thế nào để Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo về y tế của khu vực?
Câu hỏi đó đã trở thành mạch dẫn xuyên suốt toàn bộ chương trình của Hội nghị Y tế Việt Nam 2025, do Vietnam Innovators Digest tổ chức tại JW Marriott Hotel & Suites Saigon, quy tụ hơn 200 lãnh đạo đến từ các bệnh viện, startup, quỹ đầu tư và cơ quan quản lý nhà nước.
Với chủ đề “Đưa Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới sáng tạo về y tế”, hội nghị thể hiện rõ khát vọng chung: xây dựng một hệ thống y tế nơi đổi mới và khả năng tiếp cận phát triển song hành, mang lại lợi ích thiết thực cho mọi người.
Xuyên suốt 11 phiên thảo luận, các diễn giả đã mang đến những góc nhìn đa dạng từ trí tuệ nhân tạo (AI), hồ sơ y tế điện tử, sức khỏe cộng đồng cho đến chăm sóc sau sinh. Qua đó góp phần phác họa bức tranh toàn cảnh về một ngành y tế Việt Nam đang hiện đại hóa mạnh mẽ nhưng vẫn đặt người bệnh ở vị trí trung tâm của mọi nỗ lực đổi mới.
Dưới đây là những phiên thảo luận nổi bật của Hội nghị Y tế Việt Nam 2025:
Trao quyền cho cộng đồng thông qua chăm sóc dự phòng – Bà Hiền Lane, Cố vấn khu vực, Hello Health Group
Mở đầu Hội nghị, bà Hiền Lane, Cố vấn khu vực của Hello Health Group, chia sẻ những kết quả đáng chú ý từ Vietnam Health Index – chỉ số sức khỏe toàn diện đầu tiên do nền tảng này thực hiện, dựa trên khảo sát hơn 700 người tham gia trên toàn quốc.
Nghiên cứu cho thấy điểm sức khỏe tổng thể của Việt Nam đạt 66/100, phản ánh một quốc gia “đang ổn định” nhưng đang đối mặt với những thách thức ngày càng lớn về sức khỏe tinh thần, thể chất và tài chính.
Bà Lane cũng chỉ ra những khác biệt rõ rệt giữa các vùng miền:
- Người dân miền Trung, dù có ít cơ hội tiếp cận dịch vụ y tế hơn, lại tự đánh giá mình có sức khỏe tốt nhất.
- Khu vực đô thị ghi nhận điểm sức khỏe thể chất cao hơn, trong khi vùng nông thôn lại duy trì sự ổn định về đời sống xã hội và tinh thần.
- Người dân miền Nam thể hiện tư duy chủ động và phòng ngừa, cởi mở hơn với các công nghệ y tế mới và có mức độ tương tác số cao hơn.
Xét trên toàn bộ nhóm nhân khẩu học, phụ nữ nổi bật là người chăm sóc chính trong gia đình, thường đảm nhận việc quản lý sức khỏe cho nhiều thế hệ, đồng thời cũng là nhóm sẵn sàng nhất trong việc tiếp nhận công nghệ y tế mới.
“Đổi mới trong y tế Việt Nam muốn phát triển thì phải bắt đầu từ sự thấu cảm và thấu hiểu,” bà Lane nhấn mạnh. “Niềm tin chính là hạ tầng vô hình kết nối mọi sáng tạo.” Trong bối cảnh 70% người được khảo sát từng gặp thông tin sai lệch trên mạng, bà kêu gọi việc chia sẻ thông tin đã được xác thực và hợp tác đa ngành là chìa khóa để trao quyền cho người bệnh và xây dựng một Việt Nam khỏe mạnh, kiên cường hơn.
Thúc đẩy hợp tác toàn cầu – Bà Alexandra Smith, Tổng Lãnh sự Vương quốc Anh tại TP.HCM & Trưởng bộ phận Thương mại, Đại sứ quán Anh tại Việt Nam
Tiếp nối phần chia sẻ của bà Hiền Lane, bà Alexandra Smith nhấn mạnh rằng đổi mới trong y tế cũng chính là đổi mới trong hợp tác.“Dịch bệnh không có biên giới,” bà nói. “COVID-19 cho thấy hợp tác chính là yếu tố cứu sống con người và sự đổi mới cần được lan tỏa tự do như chính dòng chảy của thông tin.”
Bà điểm lại mối quan hệ hợp tác lâu dài giữa Anh và Việt Nam, từ Đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng Đại học Oxford (OUCRU) đánh dấu 30 năm hợp tác trong nghiên cứu bệnh sốt rét, đến những dự án gần đây giữa vùng Liverpool, Bệnh viện Nhi đồng 2 và Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Việt Nam (CDC).
Bà nhấn mạnh: “Đó là quan hệ đối tác, chứ không phải viện trợ. Chính phủ Anh không chỉ đơn thuần cung cấp viện trợ, mà là xây dựng những mối quan hệ hợp tác cùng có lợi.”
Với kim ngạch thương mại song phương đạt 9 tỷ bảng Anh, y tế đang nổi lên như một trong những lĩnh vực tăng trưởng nhanh nhất, được thúc đẩy bởi công nghệ y tế và giải pháp dữ liệu. Bà Smith cũng nhấn mạnh cam kết của Vương quốc Anh trong việc hỗ trợ cải cách quy định và thúc đẩy mô hình hợp tác công – tư (PPP) nhằm củng cố hệ sinh thái đổi mới sáng tạo của Việt Nam.
“Chúng ta bắt đầu từ hợp tác, và cũng nên kết thúc bằng hợp tác. Chúng tôi mong muốn cùng Việt Nam xây dựng lộ trình phát triển đổi mới sáng tạo, chia sẻ những bài học kinh nghiệm, và làm nổi bật các cơ hội to lớn để Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới của khu vực.”
Đổi mới để cải thiện đời sống con người – Ông Deepanshu Madan, CEO, Pharmacity
Mở đầu với phong thái cởi mở, ông Deepanshu Madan, Tổng Giám đốc Pharmacity, gác lại bài phát biểu đã chuẩn bị sẵn. “Tôi đã viết một bài diễn văn rất chỉn chu nhưng sau khi nghe các diễn giả trước, tôi nhận ra vai trò của mình hôm nay không phải là mô tả bức tranh y tế Việt Nam, mà là chia sẻ những gì tôi học được sau khi ghé thăm hơn 800 cửa hàng và trò chuyện trực tiếp với người tiêu dùng.”
Dựa trên nhiều năm kinh nghiệm đầu tư và điều hành các doanh nghiệp y tế khắp châu Á, ông Madan mang đến một góc nhìn thực tế về câu chuyện tăng trưởng của Việt Nam. Ông nhận định: “Thị trường này sẽ tăng gấp đôi, từ 8 tỷ USD lên 16 tỷ USD trong vòng tám năm tới. Rõ ràng đây là một cơ hội lớn cho tất cả những người có mặt ở đây. Tuy nhiên, niềm tin là yếu tố then chốt trong việc xây dựng mối quan hệ với cộng đồng, nơi có thể sử dụng dịch vụ của bạn, đồng hành cùng bạn và tin tưởng bạn.”
Theo ông, niềm tin không đến từ tuân thủ hay hiệu quả, mà đến từ ý định, tức là dám đầu tư vào con người và giải quyết những vấn đề thực sự. Tại Pharmacity, niềm tin này đã thay đổi vai trò của dược sĩ. Và vì phần lớn đội ngũ dược sĩ của Pharmacity là phụ nữ, công ty đã tập trung xây dựng văn hóa thấu cảm và chăm sóc cộng đồng, đồng thời hợp tác với các thương hiệu y tế hàng đầu để đào tạo nhân viên tư vấn và hướng dẫn chăm sóc sức khỏe dự phòng. Từ định hướng đó, Pharmacity đã mở rộng từ lĩnh vực bán lẻ sang chăm sóc sức khỏe dự phòng. Thông qua hợp tác với bệnh viện và cơ quan nhà nước, Pharmacity hiện cung cấp các dịch vụ tư vấn bác sĩ miễn phí, đo mật độ xương, huyết áp và đường huyết.
Ông nhấn mạnh: “Đổi mới có thể hướng đến lợi nhuận, nhưng hãy để nó xuất phát từ ý định đúng đắn. Và ý định đó phải là vì người tiêu dùng.”
Ông kết thúc bằng lời kêu gọi hợp tác. Khi các nhà thuốc, phòng khám, nền tảng khám chữa bệnh từ xa, công ty bảo hiểm và các nhà hoạch định chính sách đều có một sứ mệnh chung: chăm sóc sức khỏe con người. Đã đến lúc tất cả các bên cùng hợp tác để xây dựng một hệ sinh thái y tế toàn diện, nơi không ai bị bỏ lại phía sau.
Công nghệ và lòng thấu cảm trong chăm sóc hiện đại – BS. Trần Phương Thảo, Giám đốc Y khoa Charis Healthcare
Trong phần trò chuyện giữa BS. Trần Phương Thảo, Giám đốc Y khoa của Charis Healthcare, và bà Từ Ân, Đồng sáng lập Optimal 365 Chiropractic, cả hai cùng bàn luận về cách cải tiến chất lượng liên tục (CQI) trong y khoa có thể được thúc đẩy nhờ công nghệ và trí tuệ nhân tạo.
Từ hơn hai thập kỷ kinh nghiệm lâm sàng, BS. Thảo chia sẻ những ví dụ thực tiễn về việc các công cụ số đang định hình lại cách chăm sóc sức khỏe tại Việt Nam, từ thiết bị đeo tay theo dõi huyết áp, đường huyết, cho đến ứng dụng di động hỗ trợ sức khỏe bà mẹ ở vùng xa.
Ông cũng nhấn mạnh tiềm năng của các chatbot ứng dụng AI trong sức khỏe tinh thần, lĩnh vực vốn còn chịu nhiều kỳ thị. Những công cụ này, theo ông, có thể phát hiện sớm dấu hiệu trầm cảm và lo âu, tạo cầu nối để người bệnh tìm đến sự hỗ trợ chuyên nghiệp.
Tuy vậy, vẫn còn nhiều thách thức: hệ thống bệnh viện phân mảnh, tiêu chuẩn dữ liệu chưa thống nhất, và lo ngại về quyền riêng tư đang cản trở việc chia sẻ hồ sơ bệnh án điện tử. “Công nghệ thôi là chưa đủ,” TS. Thảo nhấn mạnh. “Chúng ta cần một ngôn ngữ số chung, một nền tảng thống nhất, và trên hết là niềm tin của bệnh nhân.”
Cải thiện chất lượng y tế liên tục không chỉ là câu chuyện về AI hay dữ liệu. Trên hết, đây là câu chuyện của việc ứng dụng công nghệ làm sao để việc chăm sóc sức khỏe trở nên an toàn hơn, kết nối hơn, và thực sự lấy người bệnh làm trung tâm.
Thúc đẩy hạ tầng y tế số – Chris Bates, Giám đốc Nghiên cứu & Phân tích, The Phoenix Partnership (TPP)
Kết thúc phiên buổi sáng, ông Chris Bates từ The Phoenix Partnership (TPP) chia sẻ về cách hạ tầng số và đổi mới dựa trên dữ liệu có thể giúp Việt Nam giải quyết những thách thức y tế cấp bách nhất, từ bệnh mạn tính, thiếu hụt nhân lực y tế, đến chi phí điều trị ngoài bảo hiểm ngày càng tăng.
Với dân số đang già hóa và tỷ lệ mắc các bệnh tiểu đường, tăng huyết áp, tim mạch ngày càng cao, Ông Bates nhấn mạnh sự cấp thiết của phòng ngừa dựa trên dữ liệu và AI. “Chưa bao giờ chúng ta có nhiều dữ liệu y tế đến vậy,” ông nói, dẫn chứng từ sự bùng nổ của thông tin đến từ bệnh viện, thiết bị đeo, và nghiên cứu gene. Theo ông, chìa khóa nằm ở việc tích hợp dữ liệu trên mọi cấp độ chăm sóc. Mô hình “một bệnh nhân, một hồ sơ” sẽ giúp bác sĩ ra quyết định kịp thời và chính xác hơn.
Dựa trên kinh nghiệm toàn cầu của TPP tại Anh, Malaysia và Trung Quốc, ông đưa ra những ví dụ thực tế: hệ thống hồ sơ y tế điện tử thống nhất (EMR) đã giúp giảm 85% thời gian chờ của bệnh nhân, hạn chế xét nghiệm trùng lặp, và nâng cao khả năng giám sát dịch bệnh. Ở Malaysia, việc số hóa đồng bộ các phòng khám tuyến đầu cho phép bệnh nhân “chỉ cần kể lại câu chuyện của mình một lần”, từ đó tăng niềm tin và hiệu quả điều trị.
Với Việt Nam, ông hình dung một tiềm năng tương tự: mạng lưới EMR trên nền tảng điện toán đám mây, tích hợp AI, kết nối từ phòng khám nông thôn đến bệnh viện trung ương, nhằm hỗ trợ ra quyết định theo thời gian thực, theo dõi từ xa và lập kế hoạch nguồn lực hiệu quả hơn.
Bates kết luận rằng việc đầu tư vào các hệ thống dữ liệu y tế kết nối có thể nâng cao kết quả điều trị cho bệnh nhân, tăng cường năng lực đội ngũ y tế, và đặt nền móng cho một hệ thống y tế công bằng, bền vững hơn.
Tài chính cho đổi mới y tế tương lai – Ông Hsu Keng Hou (Giám đốc Tài chính, Gene Solutions) & Ông Lam Nguyễn (Giám đốc Quan hệ Toàn cầu, Khối Ngân hàng Doanh nghiệp & Định chế, HSBC)
Một trong những phiên thảo luận đáng chú ý nhất của hội nghị là cuộc trò chuyện giữa ông Hsu Keng Hou, Giám đốc Tài chính của Gene Solutions, và ông Lam Nguyễn từ HSBC, xoay quanh mối quan hệ giữa tài chính và đổi mới trong lĩnh vực y tế.
Mở đầu, ông Lam Nguyễn phác thảo bức tranh đầu tư y tế tại Việt Nam – một trong những lĩnh vực năng động nhất Đông Nam Á, với hơn 180 triệu USD huy động được trong năm 2023 và 120 triệu USD trong năm 2024. Tuy nhiên, để duy trì đà phát triển này, theo ông, cần một hệ sinh thái tài chính vững mạnh, giúp kết nối các nhà đổi mới với nguồn vốn toàn cầu và đối tác chiến lược.
Ông Lam Nguyễn nhấn mạnh rằng HSBC đang phát triển vượt ra ngoài khuôn khổ ngân hàng truyền thống. “Chúng tôi cam kết theo đuổi mô hình ngân hàng đổi mới sáng tạo, hỗ trợ các startup phát triển từ giai đoạn khởi đầu cho đến khi niêm yết cổ phiếu (IPO) trong một hệ sinh thái toàn cầu đáng tin cậy.”
Ông Hsu Keng Hou sau đó kể lại hành trình của Gene Solutions – từ một startup nội địa trở thành đơn vị tiên phong về xét nghiệm gien trong khu vực, hiện đang hoạt động tại hơn 10 quốc gia và phục vụ trên 600.000 bệnh nhân mỗi năm.
Thành lập năm 2017 bởi các nhà khoa học Việt Nam được đào tạo tại Đại học Johns Hopkins, Gene Solutions đặt sứ mệnh mang xét nghiệm gen đạt chuẩn quốc tế đến gần hơn với các nền kinh tế đang phát triển, cả về chi phí lẫn khả năng tiếp cận.
“Mười năm trước, một xét nghiệm gen có thể tốn đến 1.000 USD,” ông cho biết. “Còn hôm nay, chúng tôi có thể cung cấp chất lượng tương đương chỉ với chưa đến 20% chi phí đó.”
Mô hình hoạt động dựa trên hiệu quả, đổi mới và sự thấu hiểu của Gene Solutions cho thấy tài chính định hướng mục tiêu có thể tạo nên tác động xã hội sâu rộng. Ông Hsu kết luận: “Thông qua đổi mới và các mối quan hệ hợp tác như với HSBC, chúng tôi đang chứng minh rằng nhân tài và công nghệ Việt Nam hoàn toàn có thể cạnh tranh và dẫn đầu thị trường toàn cầu.”
Đầu tư bền vững và tăng trưởng y tế – Giám đốc Janice Trinh, Quadria Capital & Chủ tịch Atul Tandon, AstraZeneca Việt Nam
Phiên thảo luận cuối cùng của Hội nghị đã mang đến hai góc nhìn khác biệt nhưng bổ sung lẫn nhau: tài chính và đổi mới. Bà Janice Trinh từ Quadria Capital và ông Atul Tandon từ AstraZeneca Việt Nam cùng thảo luận về cách mô hình hợp tác công–tư (PPP) và tài chính kết hợp có thể giúp hệ thống y tế phát triển bền vững cho mọi người tại Việt Nam.
Bà Janice mở đầu bằng việc nhìn lại hành trình 10 năm của Quadria, một trong những quỹ đầu tư cổ phần tư nhân tập trung vào y tế đầu tiên tại châu Á, với hơn 2 tỷ USD đầu tư vào 30 công ty tại Nam Á và Đông Nam Á. Bà nhấn mạnh rằng trong lĩnh vực y tế, “chỉ vốn thôi chưa đủ vì điều quan trọng là thực thi kết hợp,” làm nổi bật sự cần thiết của hợp tác liên tục giữa nhà đầu tư, cơ quan quản lý và các đơn vị vận hành địa phương để đảm bảo tác động lâu dài và quyền tiếp cận công bằng.
Ông Tandon nhấn mạnh cam kết 30 năm của AstraZeneca với hệ sinh thái y tế Việt Nam, từ chuyển giao công nghệ của 9 sản phẩm sản xuất tại chỗ đến nghiên cứu lâm sàng với 75 thử nghiệm đang diễn ra trên toàn quốc. Ông khẳng định bình đẳng trong y tế là một sứ mệnh chung, bao gồm phòng ngừa, phát hiện sớm và điều trị đổi mới, đồng thời ghi nhận sự mở cửa ngày càng tăng của Việt Nam đối với sự tham gia của khu vực tư nhân theo Nghị quyết 72.
Cả hai diễn giả đều đồng ý rằng tác động thực sự đòi hỏi định nghĩa thành công rộng hơn: không chỉ là lợi nhuận hay doanh thu, mà còn là kết quả sức khỏe của bệnh nhân, nhận thức cộng đồng và trách nhiệm môi trường. Như ông Tandon chia sẻ: “Điều quan trọng nhất ở đây chính là con người, là các mối quan hệ và sự thấu hiểu… và là việc xây dựng một môi trường tin cậy – nơi chúng ta thực sự có thể tạo ra những giải pháp.”
Cuộc đối thoại khép lại Hội nghị với kết luận: quá trình chuyển đổi y tế của Việt Nam đang tiến triển mạnh mẽ, được thúc đẩy bởi mục tiêu chung và hợp tác chiến lược.
Hội nghị Y tế Việt Nam 2025 không chỉ là nơi gặp gỡ mà còn là diễn đàn quy tụ các chuyên gia hàng đầu trong và ngoài nước, cùng nhau mở rộng cuộc đối thoại về đổi mới và khả năng tiếp cận y tế.
Trong phiên thảo luận “Thu hẹp khoảng cách: Nâng cao sức khỏe cộng đồng và khả năng tiếp cận tại Việt Nam”, bà Thanh Nguyễn (DKT Mekong) và ông James Alexander (Bayer Việt Nam) đã trao đổi về vai trò của hợp tác, giáo dục và đổi mới trong việc thúc đẩy tiếp cận y tế bình đẳng trên toàn quốc. Bà Thanh chia sẻ những nỗ lực của DKT trong việc mang dịch vụ chăm sóc sức khỏe sinh sản đến gần hơn với cộng đồng thông qua các chương trình tiếp cận và đào tạo kỹ thuật số, trong khi ông Alexander khẳng định cam kết của Bayer đối với sức khỏe phụ nữ và nhấn mạnh tầm quan trọng của khung pháp lý tiên tiến để khuyến khích đổi mới. Người điều phối David Nguyễn (Tổng Giám đốc, Vietnam Innovators Digest) nhấn mạnh rằng tiến bộ thật sự không chỉ nằm ở việc mở rộng phạm vi tiếp cận, mà còn ở việc nhận diện và hỗ trợ những nhóm dễ bị bỏ lại phía sau, để đảm bảo tác động bền vững.
Ngay cả trong Tiệc trưa Cấp cao, cuộc trao đổi vẫn tiếp tục sôi nổi. Kun Jiang, Nhà sáng lập The Joyful Nest, đã chia sẻ về vấn đề chăm sóc sức khỏe sau sinh, vốn là một chủ đề thường bị xem nhẹ. Thông điệp sức khỏe phụ nữ là điểm giao thoa giữa đổi mới y học và đổi mới xã hội từ bà Kun Jiang càng làm rõ tinh thần “lấy con người làm trung tâm” của hội nghị.
Các phiên thảo luận khác tiếp tục mở rộng và đào sâu nội dung được thảo luận tại hội nghị. Ông Francis Tuấn Anh Nguyễn (OneMedic) giới thiệu các công cụ chẩn đoán bằng trí tuệ nhân tạo (AI) giúp cải thiện khả năng tiếp cận y tế tại vùng nông thôn. Và ông Lương Trần Hoàng Nhật, CEO Công ty Cổ phần Công nghệ Y tế DiaB kêu gọi tăng cường kết nối giữa y tế số và y tế truyền thống để nâng cao hiệu quả và giảm chi phí.
Từ tất cả các phiên làm việc, một thông điệp chung được khẳng định rõ ràng: Đổi mới trong y tế – và rộng hơn là khát vọng của Việt Nam trở thành trung tâm đổi mới thông qua lĩnh vực y tế – không chỉ được quyết định bởi công nghệ, mà còn bởi các hệ sinh thái dựa trên niềm tin và sự hợp tác.
Một số khoảnh khắc tại sự kiện:
