“Thôi, mấy con đó nuôi làm gì, vừa tốn công vừa tốn tiền.” - Là câu nói tôi thường được nghe khi xin mẹ nuôi mèo lúc nhỏ. Hiện tại, đã có 4 bạn mèo cùng đồng hành, trải nghiệm thấm thía từ khi quyết tâm nhận nuôi bé mèo đầu tiên là “mẹ đã rất đúng”! Nhưng sau 4 năm với 4 bé mèo, không ngày nào là yên ả nhưng cũng chưa một ngày nào tôi thấy hối hận.
Nuôi mèo, với tôi, không chỉ là chăm một sinh vật nhỏ mà là hành trình sống chậm lại và tự chữa lành.
Tôi cười nhiều hơn, sống tình cảm hơn và học được nhiều điều mà trước đây không sách vở nào dạy, bố mẹ nói cũng không chấp nhận ngay. Dưới đây là những thay đổi và các bài học mà hành trình “làm con sen” (như cách nói vui của cộng đồng yêu mèo thường tự nhận mình) tôi được nhận!
Bài học 1: Khi nuôi mèo giúp tôi… thương mình hơn
Nghe thì có vẻ nghịch lý, vì khi nhận nuôi một sinh vật nào đó, chúng ta phải chịu trách nhiệm hoàn toàn với chúng, nghĩa là có thể bớt đi thời sự quan tâm dành bản thân. Tuy nhiên khi nhận nuôi các bé mèo, tôi hiểu ra rằng: cần yêu lấy chính mình bất kể mọi giá.
Lần đầu tôi đổ bệnh, điều khiến tôi hoảng nhất không phải là cơn sốt, mà là việc không thể chăm sóc cho tụi nhỏ. Mèo không biết than, không nói được rằng nó đói, khát hay có vấn đề gì về sức khỏe. Cảm giác bất lực khi ốm khiến tôi nhận ra: nếu mình không khỏe, thì những “người” còn lại cũng sẽ bị ảnh hưởng. Tôi là chỗ dựa của tất cả, điều này quá hiển nhiên.
Từ đó, tôi dần thay đổi. Không cẩu thả chuyện ăn uống, ngủ nghỉ hoặc vận động. Tôi giữ gìn sức khỏe, không chỉ cho mình, mà còn vì bốn sinh linh đang chờ tôi về nhà mỗi ngày. Tôi thấu hiểu: yêu bản thân không phải ích kỷ, mà là cách trân trọng và yêu thương mọi người xung quanh, khiến họ được an lòng và đỡ lo lắng.
Bài học 2: Khi nuôi mèo giúp tôi... kiểm soát chi tiêu
Khi nhận nuôi bé mèo thứ hai, tôi bắt đầu ý thức rõ rằng nhà đã đông dân, không thể sống tùy hứng. Từ chuyện ăn uống cho cả người lẫn mèo đến chi phí thuốc men, cát vệ sinh, đồ dùng... mọi thứ bắt đầu có kế hoạch. Tôi tập ghi chép chi tiêu, phân chia rạch ròi giữa tiền dành cho mèo và tiền sinh hoạt cá nhân.
Nhưng mọi thứ thực sự thay đổi khi bé mèo thứ ba xuất hiện. Và thế là bé Mè đến, như một cuộc "cách mạng" nhỏ trong ngôi nhà. Mè có màu nâu socola và như mèo cam, tôi nghi ngờ chiếc màu này cũng có gen nghịch ngợm trời sinh.
Sáng nào cũng có tiếng đồ bể rơi, hoặc cuộn khăn giấy bị xé toạc. Mè khiến tôi phải kỹ lưỡng hơn trong việc kiểm soát ngân sách. Vật dụng hao hơn, đồ đạc phải thay liên tục, chi phí sẽ rất khó kiểm soát nếu không có kế hoạch rõ ràng.
Tôi bắt đầu ghi chép cụ thể hơn, đầu tháng tôi sẽ ghi ra rằng chỉ tiêu tháng này tôi được tiêu bao nhiêu, cho việc gì, sau đó đến mỗi cuối tuần tôi sẽ tổng hợp lại và cân nhắc số lượng tiền đủ để không ai bị… bỏ đói. Cũng theo một nghiên cứu từ New Empower, 39% người nuôi thú cưng cho biết việc này giúp họ trở nên có trách nhiệm tài chính hơn.
Tôi chưa bao giờ nghĩ rằng nuôi mèo lại khiến mình học được cách cân đối ngân sách. Hóa ra, tình yêu cũng có thể dạy ta sống có kỷ luật và biết tính toán hơn.
Bài học 3: Khi nuôi mèo giúp tôi… hiểu bố mẹ hơn
“Công cha như núi Thái Sơn, nghĩa mẹ như nước trong nguồn chảy ra.” Quả thật, tình thương và sự hy sinh thầm lặng của đấng sinh thành luôn được ví với những điều to lớn. Có lẽ vì thế mà chúng ta, những đứa con nhỏ bé, thường khó cảm nhận hết được nỗi lòng và sự tận tụy của họ. Việc chăm sóc một bé mèo tất nhiên chẳng thể so sánh với hành trình nuôi nấng một con người, nhưng cũng đủ để tôi hiểu cha mẹ mình thêm.
Khi nhận nuôi bé mèo đầu tiên, tôi lao vào tìm hiểu cách chăm sóc bài bản: từ dinh dưỡng, tiêm ngừa đến cách theo dõi chất thải. Gần như sau một tháng, mạng xã hội, lịch sử tìm kiếm, thư viện ảnh của tôi toàn là mèo. Và đến khi tôi vô tình gặp được Mè, em mắc nhiều vấn đề sức khỏe từ tiêu hóa, dạ dày, suy dinh dưỡng đến viêm tai, tôi đã khóc khi cầm kết quả khám bệnh, phần vì xót xa, phần vì sợ mình không đủ sức cho em một cuộc sống tử tế hơn. Trong khoảng 3 tháng, tôi liên tục chăm em mỗi ngày từ việc đong lượng thức ăn, vệ sinh tai và theo dõi từng phản ứng nhỏ nhất.
Trong những ngày ấy, tôi nghĩ đến mẹ. Phải rồi, chắc mẹ cũng từng lo từng miếng ăn, giấc ngủ cho tôi như vậy. Nuôi mèo giúp một đứa hay cãi lời mẹ như tôi đột nhiên hiểu và trân trọng những điều mà trước đó tôi từng xem là hiển nhiên.
Từ khi nuôi mèo, tôi bớt “đấu khẩu” với mẹ và nói chuyện với bố nhiều hơn. Tôi không còn kỳ vọng họ sẽ hiểu hết mình, mà học cách đặt mình ở vị trí bố mẹ và lắng nghe họ nhiều hơn. Và lạ thay, khi tôi thay đổi, mối quan hệ giữa tôi và bố mẹ cũng dịu lại, dễ thở hơn nhiều.
Bài học 4: Khi nuôi mèo giúp tôi... sống thư giãn hơn
Khi bạn tôi nghe tôi đang sống cùng lúc với 4 bé mèo, ai cũng tròn mắt hỏi: "Sao chịu nổi? Vừa đi học, vừa đi làm, về lại còn phải lo cho tụi nó nữa?" Nhưng lạ lùng thay, càng sống cùng mèo, tôi lại càng thấy cuộc đời nhẹ nhàng, vui vẻ và thanh thản hơn.
Tôi từng đọc một cuốn sách tên là How to live like your cat của tác giả Stéphane Garnier. Ông cho rằng, loài mèo sống theo bản năng một cách tự do, đầy tỉnh thức và con người chúng ta nên học theo. Quan sát 4 bạn mèo trong nhà, tôi hiểu rõ điều đó. Chúng sống theo cảm xúc của bản thân, không cần được đồng loại tán thành, càng không cần lấy lòng con người. Nếu Mè không ưa Mun, thì cũng kệ. Cần thì tránh, muốn thì lại gần, chẳng để bụng chuyện cũ.
Triết lý sống của mèo gói gọn trong vài điều: ăn khi đói, ngủ khi mệt, chơi khi vui, tìm nơi êm ái và tránh xa những điều khó chịu. Sống với tụi nhỏ lâu dần, tôi cũng tập được thói quen đó. Tôi học được cách ngắt kết nối khỏi những ồn ào không cần thiết, không cố gắng làm vừa lòng ai và bắt đầu nói "không" với những điều khiến mình khó chịu.
Ngoài trải nghiệm cá nhân, có nhiều nghiên cứu cho thấy nuôi mèo giúp giảm căng thẳng và tăng cường sức khỏe tinh thần. Khảo sát “Healthy Bond for Life” của American Heart Association năm 2022 cho thấy 95% người nuôi thú cưng dựa vào chúng như một cách giải tỏa căng thẳng. Một khảo sát khác của New York Post cũng cho thấy trước khi có thú cưng, chỉ 32% người cảm thấy tinh thần mình tốt, nhưng sau khi gắn bó với chúng, con số này tăng lên 71%.
Hóa ra, chỉ cần một cái dụi đầu, một tiếng kêu gừ gừ lúc mình buồn nhất... cũng có thể làm nên khác biệt cho cả một ngày.
Kết
Bài viết này không nhằm khuyến khích tất cả mọi người nên nuôi mèo. Mỗi người có một hoàn cảnh, một nhịp sống và một giới hạn riêng. Tuy nhiên, tôi tin rằng ai trong chúng ta cũng cần một điều gì đó làm động lực giúp mình vực dậy sau những mệt mỏi.
Với tôi, đó là những chú mèo. Với bạn, có thể là bất kỳ điều gì khiến bạn thấy nhẹ lòng. Điều quan trọng không nằm ở việc chọn thứ gì, mà là đủ gắn bó và kiên trì với nó.
Bạn có thể bắt đầu bằng điều nhỏ nhất. Nhưng khi thật sự lắng nghe bản thân, chọn điều khiến mình bình yên và đi cùng nó đủ lâu, điều nhỏ ấy sẽ dần trở thành một phần rất quan trọng trong cuộc sống của bạn.