Văn hóa doanh nghiệp của người Nhật dưới góc nhìn của “ người từng trải”
Theo khảo sát từ Tổ chức Hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA) cùng nhiều báo cáo nhân sự tại Việt Nam, môi trường làm việc theo phong cách Nhật Bản được đánh giá là một trong những môi trường nghiêm túc, kỷ luật và chỉn chu bậc nhất. Điều này không chỉ thể hiện qua việc đúng giờ hay tuân thủ chặt chẽ các quy trình làm việc, mà còn nằm ở tinh thần trách nhiệm cao, sự phối hợp đồng bộ giữa các cá nhân trong tổ chức và thái độ cẩn trọng, tỉ mỉ trong từng chi tiết công việc. Chính những đặc điểm này đã tạo nên bản sắc riêng cho văn hóa doanh nghiệp Nhật, nơi coi trọng sự hoàn hảo, bền bỉ và tinh thần làm việc tập thể hơn cả cá nhân.
Với công ty mẹ là tập đoàn an ninh hàng đầu Nhật Bản, ALSOK Việt Nam mang đậm dấu ấn văn hóa doanh nghiệp Nhật ngay trong môi trường làm việc hằng ngày. Nhiều nhân viên chia sẻ rằng họ đã cảm nhận được những nét đặc trưng ấy từ những ngày đầu làm việc, thậm chí ngay từ vòng phỏng vấn đầu tiên. Trong những ngày đầu gia nhập công ty, không ít người bày tỏ sự ngạc nhiên trước những thói quen đặc trưng như lời chào buổi sáng “Ohayou gozaimasu”, câu chào khi ra về “Otsukaresama desu”, hay nghi thức “chourei” buổi chào ca gặp gỡ và điểm danh đầu tuần vào mỗi sáng thứ Hai.
Có thể thấy, văn hóa doanh nghiệp Nhật không chỉ dừng lại cách làm việc chuyên nghiệp, kỷ luật, mà còn bén rễ sâu vào cách ứng xử thường ngày giữa các cá nhân. Chính sự quan tâm, tinh thần hỗ trợ lẫn nhau dù là trong những việc nhỏ nhất như chào hỏi mỗi ngày đã góp phần tạo nên một môi trường làm việc tích cực, nơi mỗi người đều cảm thấy được tôn trọng và gắn kết.
Điều gì tạo nên môi trường làm việc theo phong cách Nhật Bản trở nên “khác biệt” so với phần còn lại của Thế giới?
Kỷ luật, quy chuẩn và tinh thần tập thể là ba yếu tố cốt lõi tạo nên sự khác biệt trong văn hoá làm việc tại Nhật Bản. Người Nhật nổi tiếng vì luôn đúng giờ, làm việc chính xác đến từng chi tiết và đặt lợi ích tập thể lên hàng đầu.
Khái niệm “hoà hợp” (和) ăn sâu trong tư duy tổ chức và vận hành của họ, khiến mọi quyết định đều được cân nhắc kỹ lưỡng theo trình tự về mọi yếu tố liên quan. Tuy đôi khi bị xem là chậm so với nhịp sống, nhưng đổi lại, đó là một môi trường đề cao và đảm bảo được sự bền vững, ổn định lâu dài. Chính điều này làm nên “chất Nhật”, tuy khác biệt nhưng đáng học hỏi.
- Tính kỷ luật và chuẩn mực SOP: Mọi hoạt động đều phải tuân thủ quy trình chuẩn, từ tác phong đồng phục đến báo cáo nghiệp vụ đều cần đảm bảo sự đồng nhất.
- Tinh thần tập thể hơn cá nhân: Khái niệm “Ho-Ren-So” (khái niệm viết tắt của: HOkoku: Báo cáo, RENraku: Liên lạc, SOdan: Thảo luận) luôn được áp dụng nhằm tạo sự hài hòa và phối hợp nhịp nhàng giữa các bộ phận một cách nhanh chóng, chính xác.
- Không gian cho “linh hoạt” rất hạn chế: Khác với một số doanh nghiệp đến từ các quốc gia khác, các công ty Nhật thường ít chấp nhận việc linh hoạt quy trình mà không qua xét duyệt từ cấp trên.
Tại một doanh nghiệp hàng đầu về lĩnh vực an ninh tại Nhật Bản, các điều trên còn được thể hiện rõ nét hơn qua cách ALSOK vận hành ở thị trường Việt Nam. Từ khối văn phòng đến việc quản lý nghiệp vụ của hơn 1600 nhân viên, trong đó mọi người đều là một mắt xích quan trọng, cần phải hiểu vai trò của nhau và phối hợp trơn tru – không ai được “một mình một kiểu”.
ALSOK – Tập đoàn an ninh Nhật Bản và hành trình bản địa hóa tại Việt Nam
ALSOK (SOHGO Security Services Co., Ltd.) là tập đoàn an ninh hàng đầu của Nhật Bản, thành lập từ năm 1965, với các thành tích tiêu biểu như đảm bảo an ninh cho Đại sứ quán Nhật tại nhiều quốc gia và Thế vận hội Olympic Tokyo 2020. Tiến vào Việt Nam từ năm 2009, ALSOK mang theo hệ thống quy chuẩn an ninh cao cấp, đồng thời cũng có sự điều chỉnh để phù hợp với văn hóa bản địa để thích nghi và không ngừng cải thiện chất lượng dịch vụ.
Để hiểu sâu hơn về thị trường và văn hóa Việt Nam, ban lãnh đạo người Nhật tại ALSOK đang từng bước “Việt hóa” chính mình trong cách làm việc và ứng xử.
Chị Saito - Trưởng phòng Kinh doanh của ALSOK Việt Nam, chi nhánh TP.HCM- cho biết chị đã bắt đầu học tiếng Việt gần một năm nay để có thể giao tiếp tốt hơn với đồng nghiệp. Không dừng lại ở ngôn ngữ, chị còn dành thời gian trò chuyện cùng nhân viên, lắng nghe những câu chuyện đời thường để nắm bắt tâm lý khách hàng bản địa cũng như hiểu hơn về nhịp sống của người Việt.
Các phương châm làm việc, kinh doanh cũng được cân nhắc sự thay đổi để mang lại hiệu quả cao hơn đối với nhân viên và dịch vụ tốt hơn đối với khách hàng. Thay vì áp dụng máy móc theo phong cách Nhật Bản truyền thống. “Chúng tôi nhận ra rằng để đội ngũ hoạt động hiệu quả, không thể chỉ mang nguyên mô hình từ Nhật sang mà phải hiểu rõ con người Việt Nam nghĩ gì, ưu tiên điều gì và cảm thấy thoải mái như thế nào khi làm việc. Thêm vào đó tôi nghĩ đôi khi sự linh hoạt đưa ra giải pháp nhanh chóng, kịp thời sẽ khiến khách hàng cảm thấy hài lòng hơn và tạo một môi trường làm việc dễ dàng hơn.” chị Saito chia sẻ.
ALSOK Việt Nam gia nhập thị trường với sứ mệnh kết hợp công nghệ và con người nâng cao sự an ninh-an toàn với hệ thống giám sát, quản lý theo tiêu chuẩn Nhật Bản. Tuy nhiên từ sản phẩm, quy trình vận hành đến đào tạo nhân lực đều được liên tục cập nhật và đổi mới phù hợp với bối cảnh phát triển ở mỗi thành phố, địa phương tại Việt Nam. Tính đến hiện nay ALSOK đã thành công mở rộng dịch vụ tại các tỉnh thành lớn như Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng, Đà Nẵng, Bình Dương,...
Làm thế nào để có thể hòa nhập và thể hiện tốt ở môi trường công sở Nhật Bản?
Cụm từ “sếp người Nhật” nghe thì có vẻ là người kỹ lưỡng và khó tính tuy nhiên chỉ cần bạn thực hiện tốt các điều sau khi làm việc thì sẽ là một điểm công rất lớn trong mắt họ.
1. Luôn đúng giờ
Việc đến đúng giờ không chỉ là phép lịch sự mà còn là thước đo mức độ chuyên nghiệp trong mắt người Nhật.
2. Tôn trọng quy trình
Dù bản thân thấy có cách làm nhanh và hiệu quả hơn nhưng khoan hãy vội vàng thực hiện rồi báo cáo mà cần tuân thủ đúng quy trình trước. Mọi thay đổi đều cần thông qua quy trình đề xuất và xét duyệt.
3. Giao tiếp khéo léo
Nếu có vấn đề cần góp ý, nên dùng cách “vòng vo tích cực” và lựa chọn thời điểm phù hợp. Bên cạnh đó trong môi trường business, cũng cần chú ý đến cách diễn đạt câu chữ phù hợp với đối tượng và ngữ cảnh.
4. Luôn chuẩn bị kỹ lưỡng
Dù là một buổi họp nội bộ hay báo cáo đơn thuần, người Nhật rất đánh giá cao sự chuẩn bị trước và chi tiết khi bạn đưa ra được cả vấn đề cũng như đề xuất phương án đi kèm.
5. Học từ đồng nghiệp hoặc sếp người Nhật
Thay vì xem họ là "nghiêm khắc", hãy coi họ là nguồn học hỏi về tính chuyên nghiệp và tỉ mỉ.
Làm việc trong một công ty Nhật Bản như ALSOK tại Việt Nam không đơn thuần là làm đúng công việc được giao, mà còn là hành trình rèn luyện bản thân theo chuẩn mực quốc tế với tinh thần Nhật. Dù có vẻ “khắt khe gấp đôi”, nhưng ALSOK luôn tạo điều kiện để nhân viên có thể đóng góp, phát triển và thể hiện hết mình. Nếu hiểu rõ văn hóa doanh nghiệp và chuẩn bị tinh thần thích nghi, bạn sẽ thấy môi trường thế này không chỉ mang lại kỹ năng nghề nghiệp mà còn nâng cao tính kỷ luật, trách nhiệm, vốn là những giá trị bền vững cho sự nghiệp lâu dài.
SOHGO Security (ALSOK), là tập đoàn an ninh hàng đầu Nhật Bản, được thành lập từ năm 1965 với mạng lưới hơn 10 chi nhánh trên toàn cầu.
Trong 6 thập kỷ hoạt động trên lĩnh vực an ninh, ALSOK đã bảo vệ an ninh cho các Đại sứ quán, Lãnh sự quán Nhật Bản ở khắp các Quốc gia. Năm 2020, ALSOK chịu trách nhiệm bảo vệ an ninh cho Thế vận hội Olympic Tokyo 2020, góp phần cùng Chính phủ Nhật Bản phô diễn sức mạnh công nghệ vượt trội đến toàn thế giới.
Tiến vào thị trường Việt Nam từ năm 2009, ALSOK Việt Nam đẩy mạnh phát triển công nghệ an ninh điện tử kết hợp đội ngũ nhân viên bảo vệ được đào tạo chuyên nghiệp.
Các dịch vụ an ninh tiêu biểu có thể nhắc đến là dịch vụ bảo vệ thường trú, hệ thống giám sát an ninh chống xâm nhập, hệ thống CCTV và cả thiết bị hỗ trợ quản lý chất lượng an toàn lao động, kể cả máy sốc tim ngoài tự động AED.