AI và những kết cấu biết thở: Tương lai đô thị bền vững bắt đầu từ bên trong | Vietcetera
Billboard banner
Vietcetera

AI và những kết cấu biết thở: Tương lai đô thị bền vững bắt đầu từ bên trong

Liệu những tòa nhà nơi ta sống và làm việc có thể học cách “thở” - thông minh, tiết kiệm và xanh hơn, khi AI được ứng dụng cho mục tiêu bền vững?
AI và những kết cấu biết thở: Tương lai đô thị bền vững bắt đầu từ bên trong

Nguồn: The Time Saigon

Ở những thành phố không ngừng mở rộng như TP.HCM hay Hà Nội, người ta dễ nhận ra sự thay đổi qua những con đường mới mở, những tòa nhà vươn cao, những khu dân cư mọc lên từ vùng đất trống. Nhưng có một chuyển động âm thầm hơn, chính là nhịp sống bên trong những công trình đang không ngừng đổi thay.

Vì sao đô thị thông minh quan trọng với tương lai Việt Nam?

Chính phủ Việt Nam từ lâu đã nhận thức rằng phát triển đô thị bền vững không thể chỉ dựa vào mở rộng hạ tầng vật lý. Năm 2018, chương trình quốc gia về phát triển đô thị thông minh đến năm 2025, tầm nhìn 2030 đã được khởi động. Theo Bộ Thông tin và Truyền thông, tính đến tháng 9/2023 (dẫn theo VietnamPlus), đã có 54/63 tỉnh thành trên cả nước tham gia chương trình này.

Mục tiêu là ứng dụng công nghệ để giải quyết các thách thức cấp bách của đô thị; từ ô nhiễm, tắc nghẽn giao thông đến lãng phí năng lượng và quản lý dịch vụ công. Đô thị thông minh, và mở rộng hơn là các công trình thông minh, được xem là trụ cột của chiến lược phát triển bền vững tại Việt Nam. Đó là cơ hội để tăng trưởng đô thị song hành với khả năng sống lâu dài và trách nhiệm môi trường.

Bằng cách tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT) và hệ thống dữ liệu, các thành phố không chỉ mở rộng – mà còn trở nên sạch hơn, an toàn hơn và thân thiện với con người hơn.

Khi hạ tầng không chỉ là bê tông và thép

Hạ tầng đô thị truyền thống vốn gắn liền với những yếu tố cố định: cột trụ, bê tông, thép. Nhưng trong thế kỷ 21, hạ tầng còn phải tính đến "dòng chảy" bên trong – nơi con người, công nghệ và năng lượng phải dịch chuyển và thích nghi linh hoạt.

Những câu hỏi như: “Làm sao để một tòa nhà cao tầng vận hành trơn tru mà không tắc nghẽn?” hay “Làm sao giảm lãng phí năng lượng mà không ảnh hưởng đến sự thoải mái?” đang dần được trả lời nhờ các công nghệ thông minh.

Tại Việt Nam, những đổi mới như thang máy tích hợp AI của các tập đoàn toàn cầu, như KONE Vietnam đang định hình tương lai này. Đây không còn là viễn cảnh xa xôi, mà đang diễn ra ngay trong hiện tại.

Trên thực tế, trong khuôn khổ chương trình đô thị thông minh, AI đã được ứng dụng trong các lĩnh vực như điều khiển đèn giao thông, chiếu sáng công cộng và giám sát chất lượng không khí, đặc biệt tại TP.HCM và Hà Nội. Những ứng dụng này đang âm thầm thay đổi cách thành phố vận hành, và cách người dân cảm nhận cuộc sống đô thị mỗi ngày.

alt
“Làm sao để một tòa nhà cao tầng hoạt động trơn tru, không tắc nghẽn?" Là câu hỏi đang dần được hồi đáp nhờ vào công nghệ. | Nguồn: Freepik

KONE Vietnam: Thiết kế dựa trên dữ liệu cho nhịp sống mỗi ngày

Thành lập tại Phần Lan từ năm 1910 và có mặt tại Việt Nam từ 2009, KONE từ lâu đã âm thầm kiến tạo nền móng hạ tầng bền vững. Không ồn ào quảng bá, KONE Việt Nam tập trung xây dựng các giá trị xanh, ngay bên trong thang máy.

Với dịch vụ KONE 24/7 Connected Services, hệ thống vận hành không còn “hoạt động trong thầm lặng”. Từng chuyển động được kết nối, phân tích và dự báo bằng AI. Dữ liệu được xử lý theo thời gian thực để phát hiện sớm lỗi kỹ thuật, giảm thời gian ngưng hoạt động và kéo dài tuổi thọ thiết bị.

AI còn giúp hệ thống thấu hiểu hành vi người dùng: đâu là giờ cao điểm, tầng nào có mật độ lưu thông cao, khi nào cần ưu tiên vận hành và khi nào nên tiết chế để tiết kiệm điện. Với các cao ốc, nơi thường tiêu thụ điện năng lớn nhất trong đô thị, những tinh chỉnh nhỏ như vậy tạo ra sự thay đổi lớn về cả hiệu suất vận hành lẫn tác động môi trường.

alt
KONE đã trang bị thang máy MiniSpace™ DX với API dành cho robot, cho phép robot tự động vận chuyển vật tư y tế giữa các tầng. | Nguồn: The Saigon Times

Ứng dụng thực tế: Hạ tầng thông minh tại bệnh viện Trường Đại học Phenikaa

Một ví dụ tiêu biểu cho đổi mới của KONE tại Việt Nam là dự án hợp tác với Bệnh viện Trường Đại học Phenikaa (Hà Nội). Tại đây, KONE triển khai thang máy MiniSpace™ DX tích hợp API Robot, cho phép robot giao hàng tự động vận chuyển vật tư y tế giữa các tầng.

Kết quả là tối ưu hóa quy trình hậu cần, giảm áp lực công việc cho nhân viên y tế, và tăng hiệu suất bệnh viện; tất cả đều được vận hành nhờ kết nối thông minh và trí tuệ nhân tạo.

Bền vững là một hành trình động

Một công trình thực sự bền vững không chỉ dừng lại ở kiến trúc thân thiện môi trường hay vật liệu tái chế. Bên trong nó phải là một hệ sinh thái vận hành hiệu quả, nơi con người, thiết bị và năng lượng cùng phối hợp nhịp nhàng để giảm thiểu lãng phí và nâng cao chất lượng sống.

KONE không chọn cách tiếp cận ồn ào. Thay vào đó, họ gieo "xanh" từ những chuyển động lặng lẽ, để mỗi hành trình thang máy đều được tối ưu, mỗi hành vi người dùng đều được thấu hiểu để từ đó đưa ra giải pháp hợp lý. Đây chính là cách hạ tầng “học cách thở”: thông qua AI, qua dữ liệu, và qua cam kết lâu dài cho một đô thị dễ sống hơn mỗi ngày.

“Trong bối cảnh Việt Nam đang đẩy nhanh quá trình chuyển đổi xanh, chúng tôi tự hào đồng hành cùng hành trình này thông qua các giải pháp bảo trì dự đoán ứng dụng AI, tiết kiệm năng lượng nhờ IoT, và các công nghệ giúp giảm thiểu tác động môi trường. Thang máy là nhịp đập của các thành phố thông minh, và việc ‘xanh hóa’ chúng là trọng tâm trong sứ mệnh của chúng tôi. Việc đồng hành cùng Green Industries Summit thể hiện cam kết hợp tác của chúng tôi - bởi xây dựng một tương lai bền vững đòi hỏi tầm nhìn chung, công nghệ tiên tiến và đổi mới không ngừng”, ông King Cheng, Tổng Giám đốc KONE Việt Nam chia sẻ.

alt
Hội nghị Green Industries Summit 2025 sẽ tập trung vào tính bền vững trong lĩnh vực sản xuất và xây dựng thông qua chia sẻ từ các lãnh đạo trong ngành. | Nguồn: Nordcham Vietnam

Từ ý tưởng đến thực tiễn: Đâu là bước tiếp theo?

Sự kiện Green Industries Summit 2025 do NordCham Vietnam tổ chức sẽ quy tụ hơn 200 đại diện đến từ khu vực công và tư để cùng khám phá các sáng kiến tiên phong – từ chuỗi cung ứng tích hợp AI đến thiết kế tuần hoàn và đầu tư có trách nhiệm.

Tại hội nghị, KONE Việt Nam sẽ đại diện cho tiếng nói của hạ tầng đô thị thông minh trong phiên thảo luận “AI vì mục tiêu bền vững: Rủi ro hay cách mạng?”. Họ sẽ chia sẻ các góc nhìn thực tiễn tại Việt Nam, và thảo luận về cách chuẩn xanh châu Âu có thể được điều chỉnh để phù hợp với bối cảnh Đông Nam Á.

Vietnam Innovators Digest (VNID) đối tác truyền thông của sự kiện sẽ đồng hành và ghi lại những cuộc đối thoại chuyên sâu này. Với cam kết “thấu hiểu để hành động”, VNID mong muốn lan tỏa các ý tưởng tiên phong và hỗ trợ doanh nghiệp Việt trên hành trình chuyển đổi ESG.

Những đổi mới ấy đang từng ngày hình thành bên trong lòng thành phố Việt Nam. Tại đây, dữ liệu, công nghệ và con người cùng nhau kiến tạo nhịp sống đô thị xanh hơn, thông minh hơn và bền vững hơn.

Green Industries Summit 2025
Vietnam Innovators Digest hân hạnh là đối tác truyền thông của sự kiện, đồng hành cùng các sáng kiến kiến tạo tương lai bền vững cho Việt Nam.
Thời gian: 9:00–15:00, thứ Năm, ngày 19/06/2025
Venue: Địa điểm: Sofitel Saigon Plaza, 17 Lê Duẩn, Quận 1, TP.HCM
Đăng ký tại đây