... không chỉ qua âm nhạc, nghệ thuật hay kinh doanh, mà còn qua những giá trị văn hóa ẩm thực. Và trong số đó, bánh Huế, món ăn mộc mạc nhưng tinh tế, chính là một biểu tượng tiêu biểu cho “căn tính Việt” đang vươn mình ra thế giới.
Bánh Huế, gương soi Văn hóa Việt
Trên dòng sông Hương thơ mộng, giữa lòng cố đô Huế, những chiếc bánh nhỏ bé, trong suốt như sương mai, mềm mịn như lụa tơ, không chỉ là món ăn, mà còn là bản tự sự sâu lắng về tinh thần Việt: tinh tế trong giản dị, khéo léo trong cần cù, chân thực trong từng chi tiết.
Căn tính Việt, hay bản sắc Việt, đôi khi không cần được định nghĩa bằng lời. Nó thể hiện qua sự kiên nhẫn của người thợ nhào từng viên bột, gói tôm tươi vào lớp vỏ trong suốt như pha lê. Món bánh bột lọc sinh ra từ vùng đất cát khô cằn, chính là minh chứng cho khả năng biến điều giản đơn thành tinh hoa của người Việt.
Theo chia sẻ của các nghệ nhân Huế, để tạo ra lớp vỏ trong suốt, dẻo mịn, người thợ phải mất nhiều năm rèn luyện. Tỷ lệ pha trộn bột, thời gian hấp và cách xử lý nguyên liệu dựa trên kinh nghiệm và cảm quan, không có công thức cố định. Chính sự tinh tế đó tạo nên bản sắc riêng cho từng chiếc bánh.
Bánh bèo, nậm, lọc đều làm thủ công, vì thế người nghệ nhân giữ vai trò then chốt – từ việc chọn nguyên liệu, xử lý, chế biến đến tạo thành phẩm cuối cùng. Đây là yếu tố khiến bánh Huế dù giản dị vẫn khó sao chép.
Bánh nậm mỏng manh nhưng đủ vị, mềm mại nhưng không rời rạc, như triết lý sống của người Việt – hài hòa giữa cứng và mềm, giữa tình và lý. Bánh ít, với phiên bản lá gai truyền thống và ít trần hiện đại, là hình ảnh của sự linh hoạt thích nghi, vừa giữ được tinh thần truyền thống, vừa phù hợp nhịp sống hiện đại.
Theo các ghi nhận địa phương, Thừa Thiên Huế hiện vẫn còn hàng trăm hộ và làng nghề duy trì việc làm bánh truyền thống, trong đó nhiều nơi chuyên tâm với các loại bánh Huế - từ bánh bèo, nậm, lọc đến bánh ít. Những món bánh ấy vẫn hiện diện trong mâm cỗ gia tiên, nối liền ký ức và bàn tay của các thế hệ phụ nữ Huế.
Từ Kinh Đô Huế đến thị trường toàn cầu
Trong làn sóng toàn cầu hóa, khi phở và bánh mì Việt Nam đã phần nào chinh phục thế giới, các món bánh Huế đang chờ đợi cơ hội tỏa sáng. Thị trường Mỹ, nơi có gần 3 triệu người gốc Việt, với thu nhập trung bình hộ gia đình đạt 82,400 đô la mỗi năm, cao hơn mức trung bình quốc gia, đang khát khao hương vị quê nhà chân thực.
Báo cáo của Mintel năm 2024 cho thấy 68% người tiêu dùng Mỹ quan tâm đến nguồn gốc và câu chuyện văn hóa đằng sau thực phẩm, đặc biệt là thế hệ Millennials và Gen Z. Thị trường thực phẩm châu Á tại Mỹ hiện đạt giá trị 91 tỷ đô la và dự kiến tăng trưởng 8.2% mỗi năm đến 2030.
Điều làm nên sức hấp dẫn không phải chỉ là hương vị, mà là câu chuyện, những chiếc bánh này từng được chế biến trong hoàng cung nhà Nguyễn, nơi 13 vị vua trị vì từ 1802-1945 đã xây dựng nên hệ thống ẩm thực cung đình với hơn 1,700 món ăn được ghi chép, trong đó bánh Huế chiếm gần 50 món với tên gọi và cách chế biến riêng. Theo UNESCO, nhã nhạc và nghệ thuật ẩm thực cung đình Huế là di sản văn hóa độc đáo với giá trị toàn cầu. Mỗi món ăn phải đạt chuẩn mực ngũ sắc, ngũ vị (5 màu, 5 vị) và tuân thủ nghiêm ngặt quy trình chế biến truyền thống.
Trong bức tranh xuất khẩu thực phẩm Việt, các sản phẩm mang đậm bản sắc vùng miền đang dần được chú ý nhiều hơn, mở ra cơ hội để bánh Huế bước ra thế giới như một biểu tượng ẩm thực tinh tế.
Đại sứ văn hóa của cố đô
Tại các tiểu bang có cộng đồng người Việt đông như California, Texas, Washington... nhu cầu về bánh Huế chân thực luôn cao. Bánh Huế không chỉ là món ăn đơn thuần mà đang dần trở thành “đại sứ văn hóa” của Cố Đô.
Mỗi lần thưởng thức bánh bột lọc hay bánh ít, người ta không chỉ nếm vị ngọt của tôm hay vị thơm của nếp mà còn cảm nhận được sự tinh tế và nhân hậu của con người xứ Huế, những người biết tạo nên cái đẹp từ điều giản đơn nhất.
Khi thế giới ngày càng tìm kiếm sự chân thực giữa đời sống hối hả, bánh Huế có thể chính là cách Việt Nam kể lại câu chuyện về mình: không ồn ào, không phô trương, mà sâu lắng, gần gũi và bền bỉ.
Kết
Trong thời đại tiêu dùng chú trọng thực phẩm tự nhiên, bánh Huế đáp ứng xu hướng “ăn xanh, sống khỏe”. Gạo nếp Hương Thủy, bột sắn Phú Vang, tôm tươi từ Phá Tam Giang, tất cả được gói trong lá chuối xanh tươi.
Giữa thế giới hối hả, bánh Huế nhắc chúng ta rằng những điều chân thật vẫn bền vững nhất. Mỗi chiếc bánh là sự kết hợp giữa truyền thống và tính bền vững, giữa tinh thần thủ công và trải nghiệm hiện đại – vừa là món ăn, vừa là câu chuyện.
Người Việt, dù ở đâu, vẫn luôn tìm cách giữ gìn – làm mới – và kể lại câu chuyện về mình theo cách sâu lắng mà hiệu quả.
Nếu bạn là người Việt đang sinh sống tại Mỹ, hãy đến với Vietcetera Open LA 2025, nơi chúng ta không chỉ kết nối qua âm nhạc, nghệ thuật và kinh doanh, mà còn cùng nhau kể tiếp câu chuyện về bản sắc Việt qua những giá trị văn hóa thân thuộc nhất, từ chiếc bánh Huế giản dị đến khát vọng vươn tầm thế giới.
Tiếp nối hành trình, điểm đến tiếp theo của Vietcetera Open là Los Angeles, thành phố sôi động nơi hội tụ cộng đồng người Việt. Vietcetera Open LA 2025 là sự kiện kéo dài nửa ngày, nhằm tôn vinh những cá nhân truyền cảm hứng của cộng đồng người Việt tại Mỹ.
Thời gian: 9:00 - 13:00 (UTC -7) | Ngày 18/10/2025
Địa điểm: Los Angeles Performing Arts Conservatory, 1534 Highland Avenue, Hollywood, CA 90028
Xem chi tiết sự kiện tại đây
Sự kiện là hoạt động diễn ra trước thềm Sketch A Rose - Hà Anh Tuấn Live Concert tại LA, đánh dấu một cột mốc lịch sử khi lần đầu tiên một nghệ sĩ Việt Nam biểu diễn tại Dolby Theatre, sân khấu huyền thoại của giải thưởng Oscars.
Xin trân trọng cảm ơn các nhà tài trợ và đối tác đã đồng hành trong sự kiện này: Viet Vision, Storri (Partner), Eras Group (Title Sponsor), VietQ Media (Media Partner), Overseas Vietnamese (Communications Partner)