"Tại sao tôi không thể là một họa sĩ, nhạc sĩ, một điêu khắc gia để tác phẩm của mình tồn tại mãi? Tại sao tác phẩm của tôi chỉ ở đó trong 2, 3 giờ đồng hồ?" - những câu hỏi chạy qua đầu Cao Trung Hiếu khi anh đứng nhìn xe cẩu cẩu đi từng phần của chiếc máy hát anh đã kỳ công xây dựng cho sân khấu Veston.
Cao Trung Hiếu là người đàn ông đứng sau loạt concert "cháy vé" của Hà Anh Tuấn, những đêm nhạc kỷ niệm của Khánh Ly, Trần Tiến, Hồng Nhung, sân khấu chào đón nhiều ngôi sao quốc tế như John Legend, Maroon 5 hay sắp tới đây là lễ hội âm nhạc giữa lòng di sản Forestival.
Sẽ sớm tiêu tốn hết dung lượng của bài viết này nếu cố gắng liệt kê những sân khấu âm nhạc mà đạo diễn Cao Trung Hiếu cầm trịch. Nên thay vì kể lể những thành tựu của anh, xin phép được dẫn các độc giả vào vào vùng đất sáng tạo mênh mông trong bộ não của Cao Trung Hiếu. Những điểm đến anh hay ghé thật ra vừa lạ lẫm, lại vừa thân quen, như là:
Ở trong hư không
Những bức điêu khắc đứng giữa nắng mưa hàng thế kỷ, một bức tranh nằm trong bảo tàng cả trăm năm, hay một bài hát được nghe đi nghe lại vài chục năm không chán. Nếu đem so một tác phẩm sân khấu với những sáng tạo đó, người đạo diễn sân khấu chắc chỉ dám "ôm mặt một góc" vì tủi hờn.
Cao Trung Hiếu gọi những sáng tạo của mình là sáng tạo trong khoảnh khắc. Như trong phần xuất hiện của Yiruma trong concert Sketch a Rose, đạo diễn sân khấu đã mất vài tháng tính toán một sân khấu xoay tái hiện dòng sông để Yiruma cùng cây đàn piano trôi ra trong tiếng đàn River Flows In You. Âm thanh, ánh sáng, bàn xoay, cơ khí, màn chiếu đánh lạc hướng, tất cả diễn ra trong chưa đầy 3 phút chỉ để đổi lấy một tiếng "wow" của khán giả. Và thế là hết!
Cao Trung Hiếu than thở tại sao mọi thứ mình tạo ra đều quá mong manh, vô thường. Nó tan thành mây khói, trôi biến như giọt sương tan khi mặt trời lên.
Song cũng chỉ mất vài phút để anh giải thích lại, cũng như tự nhắc bản thân: "Có lẽ cái vô thường đó lại cho tôi một cảm giác hạnh phúc mà người khác không có được. Đó là điều đáng quý khi tôi được sắp đặt vai trò sáng tạo trong sự vô thường này."
Ở trong cái hộp
Người ta hay nói người làm sáng tạo phải biết suy nghĩ bên ngoài chiếc hộp (think out of the box), thế nhưng Cao Trung Hiếu không nghĩ vậy. Anh thích những chiếc hộp và sẽ mày mò giải bài toán sáng tạo mình được giao dù trong khuôn khổ dù hạn hẹp. Không xin thêm thời gian, không đòi hỏi thêm ca sĩ, đạo diễn Cao Trung Hiếu coi đó là một đặc ân khi được đặt vào một cái hộp, để tất cả những người bên trong đều đồng trải nghiệm với mình.
Sáng tạo với đạo diễn Cao Trung Hiếu không phải một phạm trù cao siêu tầm vũ trụ. Anh tìm thấy sáng tạo trong góc nhà, như concert Người Giữ Mùa Xuân chọn hình tượng máy may vì mùa xuân thường được mẹ may áo mới, concert Gấu chọn hình tượng tổ chim vì tình yêu học trò gắn với những tán cây sân trường.
"Ai cũng trải qua một hành trình lớn lên, vậy điều gì làm mình vui đến tận bây giờ?" - Câu hỏi đó được Cao Trung Hiếu hay đay đi đay lại mỗi lần tìm kiếm chất liệu sáng tạo.
Kết quả là trên sân khấu của anh thường có những thứ đơn giản với kích thước khổng lồ: một cái cây, một chiếc lá, một quả trứng, một bông hoa, một cây guitar. Chúng đều là những kỷ vật bé nhỏ được phóng lên với đúng tầm vóc khi hiện diện trong câu chuyện, ký ức của mỗi người.
Ngôn ngữ sáng tạo của Cao Trung Hiếu chính là những thứ dễ cảm nhận, gợi tưởng tượng, những thứ rất cá nhân nhưng thật ra là của... tất cả mọi người!
Ở dưới khán đài
Một đêm nhạc đầu tư hàng chục tỷ, được chuẩn bị trước vài năm, bạn có nghĩ người ta sẽ vội vàng thay đổi điều gì vào phút cuối không? Có đấy!
Sự sáng tạo luôn được đưa ra ngay trong giây phút khán giả thưởng thức chương trình, nhất là ở vị trí đạo diễn sân khấu. Một đạo diễn, với sự nhạy cảm của mình, sẽ ngồi giữa khán đài để cảm nhận từng cung bậc cảm xúc của khán giả.
Nếu khán giả thấy nhàm chán, lơ là với một tiết mục, đạo diễn có thể quyết định bỏ visual đi chỉ dùng ánh sáng hay bỏ ánh sáng chỉ dùng visual, thay đổi thứ tự bài hát, bỏ MC, thêm MC. Một động thái nhỏ trên sân khấu cũng có thể thay đổi nguồn năng lượng của hàng ngàn khán giả, dù đôi khi nó được đánh đổi bằng nhiều tuần lao động của ekip cho một phần visual không được trình chiếu.
"Quyết định trong thời khắc đó có thể làm đau lòng những người làm việc với mình. Nhưng phải tôn trọng khoảnh khắc thưởng thức của khán giả hơn tất cả và chắc chắn mọi người làm việc với mình cũng sẽ hiểu điều đó."
Ở trong rừng
Căn hộ 3 phòng ngủ ở trung tâm Quận 2 của Cao Trung Hiếu lẽ ra phải nhìn ra hồ bơi, nhưng "khu rừng mini" trên ban công nhà anh đã che đi gần như tất cả. Cây cảnh um tùm, mọc lẫn cây tre, cây chuối, chim chao chảo bay về làm tổ. Anh đạo diễn này đặt máy quay, nín thở ngồi trong nhà chờ xem chim mẹ dạy chim con tập bay trên ban công nhà mình.
Mái tóc búi cao, râu dài và có thể huyên thuyên cả ngày về tổ chim, người ta nhìn Cao Trung Hiếu cứ ngỡ anh sống ở trong rừng. Nhưng không, Trung Hiếu lớn lên giữa thành phố Long Khánh nhộn nhịp, rừng đến với anh nhiều hơn là một mối duyên nợ sau này khi anh tìm về rừng và được nạp một nguồn sáng tạo vô hạn.
Từ năm 2019, Cao Trung Hiếu cùng Viet Vision bắt đầu một hành trình trồng rừng mang tên Rừng Việt Nam. Rừng bỗng trở thành lý do khiến họ vô cùng sung sức.
Những sân khấu của Cao Trung Hiếu từ thời điểm đó ngập tràn hình ảnh thiên nhiên. Chương trình mới nhất mà vị đạo diễn này đang thực hiện là Forestival, một lễ hội âm nhạc và sáng tạo cũng diễn ra trong lòng di sản Ninh Bình. Cú bắt tay giữa Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình với Viet Vision chuẩn bị đưa hàng ngàn khán giả đến thưởng thức festival âm nhạc hiện đại trong trái tim di sản đảo Khê Cốc, trước một dãy núi, một dòng sông. Quả là điều kỳ lạ hiếm thấy với khán giả Việt!
Bước vào buổi trò chuyện khi đang hối hả chuẩn bị cho festival tâm huyết, đạo diễn Cao Trung Hiếu không giấu nổi sự bất ngờ khi vé bán ra "cháy hàng" trong 30 phút. Anh thú nhận đang chịu áp lực gấp đôi bình thường, bởi cái anh và ekip muốn ở Forestival không chỉ là một lễ hội âm nhạc, nó là một trải nghiệm gắn với niềm tự hào và cả trách nhiệm với môi trường, thiên nhiên cùng vùng đất Ninh Bình khán giả đang đặt chân tới.
FORESTIVAL là lễ hội âm nhạc và sáng tạo đa giác quan, được diễn ra hằng năm, quy tụ những nghệ sĩ hàng đầu, đa sắc màu của làng nhạc Việt. Sự kiện diễn ra trong không gian thiên nhiên kỳ vĩ của Tràng An, Ninh Bình, mang đến những trải nghiệm nghệ thuật độc đáo và khó quên, thu hút du khách thập phương đến thưởng thức nghệ thuật Việt Nam và khám phá vẻ đẹp và giá trị của di sản.
Thời gian: 17:00, ngày 31/05/2025
Địa điểm: Đảo Khê Cốc, Tràng An, Ninh Bình