Khi đội hình 30 Em xinh "say hi" được công bố chính thức, tôi tin một trong những cái tên khiến khán giả tò mò nhất là Bích Phương. Tò mò không phải vì cô là gương mặt mới, bởi những ca khúc gắn liền với sự nghiệp của cô đã để lại dấu ấn đậm sâu trong lòng khán giả. Điều mọi người quan tâm hơn cả chính là, một ca sĩ dày dạn kinh nghiệm với gần 15 năm theo đuổi con đường âm nhạc chuyên nghiệp như Bích Phương, khi vào một môi trường trẻ trung, năng động như Em xinh "say hi" sẽ thể hiện thế nào. Đặc biệt khi cô từng thẳng thắn chia sẻ rằng mình thích… nằm và là “chuyên gia” trong việc nằm!
Sau hơn hai năm quay trở lại Have A Sip, Bích Phương đã có dịp ngồi lại cùng host Thùy Minh để cập nhật những thay đổi trong công việc lẫn cuộc sống: từ hành trình tham gia Em xinh "say hi", cách nhìn nhận về âm nhạc, khán giả, cho đến những chiêm nghiệm sâu hơn về tình cảm, sự trưởng thành và ý nghĩa cuộc sống.
Điều gì khiến Bích Phương quyết định tham gia Em xinh "say hi"? Quá trình đi đến quyết định đó diễn ra như thế nào?
Lý do đầu tiên rất đơn giản, mình cảm thấy bản thân đã nghỉ ngơi quá lâu. Giống như một cỗ máy nằm im suốt hai năm, muốn hoạt động lại thì phải “châm dầu, chạy thử”. Em xinh "say hi" là cơ hội để mình hâm nóng lại động cơ, bước ra khỏi vùng an toàn, tạo áp lực để rèn luyện kỹ năng. Trước đây, mình thường từ chối tham gia các chương trình thực tế với lý do “không thích”, nhưng bây giờ mình nhận ra không phải không thích mà vì mình chưa sẵn sàng. Ở cuộc thi này, mình cảm nhận rất rõ ràng hai chữ “sẵn sàng” đó.
Lý do thứ hai là mình có nhiều câu hỏi nội tâm cần lời giải: liệu mình còn phù hợp với công việc này không, có đủ năng lực để làm chủ sự nghiệp, khi bước vào một môi trường toàn người trẻ thì có thích nghi được không. Ban đầu tham gia chỉ để kiểm chứng và phát triển kỹ năng, nhưng sau đó mình nhận được nhiều hơn kỳ vọng. Mình bất ngờ khi thấy bản thân có thể kết nối, trò chuyện và hòa nhập với các bạn Gen Z, thậm chí thuyết phục được cả nhóm cùng đi theo một hướng để tạo ra sản phẩm chung.
Có lẽ khán giả muốn hiểu hơn về chữ “sẵn sàng” mà Bích Phương nhắc đến. Nó là trạng thái năng lượng tích cực, là có ai đó thúc giục, hay đơn giản chỉ là một cảm giác trong đầu Phương?
“Sẵn sàng” là cảm xúc mà mình luôn khao khát nhưng chưa từng đạt được. Trước đây, mỗi lần đứng trước những cột mốc lớn như tổ chức concert, mình chìm trong sợ hãi, hoang mang. Lần này, khi chớm cảm nhận được sự “sẵn sàng”, mình mừng và bám lấy nó ngay lập tức, không cần biết nó xuất phát từ đâu.
Có lẽ một phần vì mình đã dành nhiều thời gian làm việc với nội tâm. Mình nghe pháp thoại của thầy Thích Nhất Hạnh, học cách đối diện với cảm xúc và chăm sóc “đứa trẻ bên trong”. Nhờ vậy, suy nghĩ trở nên rành mạch, không còn rối như cái chợ (cười). Đây là bước tiến lớn của Phương, không chỉ về kỹ năng bên ngoài, mà còn là khả năng giữ tâm trí bình tĩnh. Nói thật, ở tuổi 36, lần đầu tiên mình cảm thấy mình đã thật sự trưởng thành.
Khi nhìn lại các bạn trẻ trong Em xinh "say hi", Bích Phương có thấy hình ảnh của mình trong đó không?
Có chứ. Mình thấy nhiều bạn giống hệt mình hồi mới đi hát: làm việc với máy quay, ống kính thì quen, nhưng chỉ biết hát thôi chứ không biết nói chuyện, đầy bỡ ngỡ, rụt rè. Cứ ngỡ đến đấy để học, nhưng hóa ra lại trở thành chỗ dựa tinh thần, động viên cho các em. Mình cũng bất ngờ phát hiện bản thân có khả năng hỗ trợ tinh thần rất tốt. Tự dưng thấy mình cũng… ngầu phết, đúng chất “chị cả” trong team (cười).
Các bạn trẻ bây giờ có kỹ năng, có sự chuẩn bị, lại sinh ra trong một thời đại phát triển hơn. Theo Phương, các bạn ấy có thiếu điều gì không? Khả năng chịu áp lực so với những thế hệ trước? Có dễ thấy bị tổn thương hơn không?
Điều Phương thấy rõ nhất là nhiều bạn chưa biết cách làm việc với cái tôi của mình. Thế hệ ngày xưa thì rụt rè, muốn hoà lẫn vào đám đông, đôi khi sợ mình nổi bật hơn người khác. Các bạn trẻ bây giờ lại rất tôn trọng sự khác biệt, càng độc đáo càng thích. Nhưng làm nghệ sĩ, vẫn cần cân bằng giữa cá tính riêng và khán giả, vì mục tiêu cuối cùng vẫn là phục vụ cảm xúc của khán giả. Đây là điểm nhiều bạn còn lúng túng.
Một áp lực khác là chuyện sáng tác. Không phải nghệ sĩ nào cũng nhất thiết phải tự sáng tác. Nếu có năng khiếu thì đó là lợi thế, nhưng không bắt buộc. Vẫn còn nhiều cách khác để thể hiện dấu ấn cá nhân. Việc quá gồng mình sáng tác khi khả năng chưa đủ chín dễ khiến các bạn mất năng lượng và hiệu quả công việc không như mong muốn.
Phương cũng phải thừa nhận các bạn giỏi hơn thế hệ trước, vì được tiếp xúc với nhiều nền văn hoá, có kỹ năng nghề nghiệp vững, khả năng thích nghi nhanh, thậm chí còn xem áp lực như một phần của cuộc chơi. Nhưng áp lực ngày nay lại khác hẳn. Các bạn vừa có thành công đầu tiên, chưa kịp thích nghi đã phải đối diện khen chê cùng lúc, nên dễ bị tổn thương. Quan trọng nhất là phải học cách giữ gìn và bảo vệ sức khỏe tinh thần.
Kết thúc hành trình Em xinh "say hi" với nhiều gặt hái: top 5, danh hiệu Best Leader, tình chị em... Bích Phương tự chấm hành trình vừa qua của mình bao nhiêu điểm? Còn điều gì để phải thốt lên “giá như " không?
Mình chỉ chấm 7,5 thôi. Ngay từ đầu Phương đã không nhắm đến điểm 9 hay 10. Đặt mục tiêu vừa phải để dễ vượt qua, dễ bất ngờ với chính mình chứ (cười). Phương hài lòng vì chuyện gì cũng đã dám thử: làm nhóm trưởng, chơi board game, thi nhảy… Thế là thành công rồi.
Còn chuyện thiệt thòi thì chưa bao giờ. Đã bước vào cuộc thi, mình chỉ muốn đầu tư tốt nhất cho mỗi tiết mục, cứ bảo chị em “chơi hết nấc”, không cần lo nghĩ gì. Khi làm nhóm trưởng, Phương thường chọn những bạn ít được chú ý, vẫn còn ở dạng tiềm năng. Mình không chơi lối “có thí sinh mạnh để nắm chắc phần thắng”. Mình muốn nhóm đồng đều, giống một nhóm nhạc thực thụ. Nếu được làm lại, Phương vẫn sẽ chọn cách đó, bởi hạnh phúc lớn nhất là cả chị em cùng tận hưởng sân khấu, cùng thấy tự hào về bài hát của mình.
Bình thường Phương là ca sĩ chính của công ty, nhưng khi vào cuộc thi lại đóng vai trò kiến tạo, hỗ trợ phía sau nhiều hơn là “vai chính”. Trải nghiệm đó với Phương thú vị hay lạ lẫm?
Mình thấy tận hưởng lắm. Phương thích cảm giác cho đi, nhường spotlight cho các em. Nhiều người nghĩ đi thi sẽ tranh từng câu hát, từng bộ đồ, nhưng mình thì ngược lại. Ngay từ đầu Phương đã xác định: miễn mình làm tốt vai trò của mình, còn nổi bật hay không, không quan trọng.
Phương chỉ muốn trao kỹ năng, chia sẻ kinh nghiệm, và ở bên cạnh để hỗ trợ tinh thần khi các em bối rối. Phương không đặt nặng chuyện thắng – thua, cũng không khao khát vị trí số 1. Thậm chí ngoài đời, Phương còn thích số 2, số 3 hơn, 4 hay 5 cũng được, vừa đủ, thoải mái. Phương tin mỗi người đều có chỗ ngồi riêng, cái áo riêng. Nó không cần là áo đẹp nhất, chỉ cần mình mặc lên thấy tự tin là được.
Mặc dù nói không thích đứng nhất, nhưng rõ ràng đã có những thời điểm trong showbiz Phương ở vị trí số một, liên tiếp sở hữu nhiều bản hit. Vậy nếu bây giờ ra một bài hát mà bị flop, Phương sẽ đón nhận kết quả đó ra sao?
Phương nghĩ nếu cứ mong bài nào cũng phải hit thì chẳng phải mình đang mong cầu sự hoàn hảo sao? Con người thì đâu ai hoàn hảo. Ngay cả quả mận ngon nhất cũng có người chê chua, chê đắng. Âm nhạc cũng vậy. Nên việc một bài hát bị flop, với Phương, là chuyện rất bình thường.
Đương nhiên flop thì vẫn buồn. Nhưng khác ở chỗ bây giờ Phương không để nỗi buồn ấy biến thành sự dằn vặt. Phương coi nó như một phần tất yếu của hành trình một người nghệ sĩ: có lúc thành công, có lúc không. Thành công thì coi như món quà, còn không thì xem như một bài học để rút kinh nghiệm, lần sau làm tốt hơn.
Phương đã đi qua giai đoạn mà âm nhạc của mình tự nhiên trùng khớp với thị hiếu số đông. Giờ thì Phương lớn hơn khán giả cả chục tuổi rồi (cười). Nếu cứ cố ép mình chạy theo xu hướng để tránh flop thì e là sẽ đánh mất chính mình. Miễn âm nhạc mình làm ra chân thành, xuất phát từ mong muốn mang lại điều tốt đẹp cho ai đó, thì dù nó phủ sóng rộng rãi hay chỉ chạm đến một nhóm nhỏ khán giả, nó vẫn có giá trị.
Hai năm trước cũng ở Have A Sip, Phương đã nói về chuyện chững lại, chuyện lập gia đình,... Hiện tại ở thời điểm đã chín chắn, rành mạch hơn, định nghĩa cuộc sống với Phương có gì thay đổi?
Mình thấy mình trân trọng cuộc sống hơn trước. Ngày xưa mình hay sốt ruột, làm gì cũng cuống lên. Bây giờ thì mình học cách chậm lại, quan sát, thở, rồi mới phản ứng. Hóa ra nhiều thứ không tệ như mình tưởng, cái khổ phần lớn là do tâm trí mình dựng lên thôi. Học được cách bình tĩnh, chắt lọc mọi thứ trước khi quyết định, với mình là một may mắn lớn.
Mình nghĩ mình đến với cuộc đời này là để học. Nếu không có gì để học thì đã chẳng xuống đây làm người. Mỗi tình huống, dù tốt hay xấu, đều là một bài học cho linh hồn.
Thành ra, ý nghĩa cuộc sống với mình bây giờ đơn giản lắm: cứ học, cứ trải nghiệm, còn thở là còn học.
Bố mẹ, gia đình có nhận ra phiên bản mới này của Bích Phương?
Chắc là có. Giai đoạn vừa rồi mình bận đi thi nên cũng không dành nhiều thời gian ở nhà, nhưng mẹ cảm nhận được sự trưởng thành của mình. Trước đây, mỗi lần mình chuẩn bị ra sản phẩm hay thi cử, bố mẹ hay lo lắng, dặn dò đủ thứ. Còn bây giờ, mình chỉ cần cập nhật thông tin là mẹ tin tưởng luôn, không lo xa như trước nữa.
Mình thấy gia đình đặt nhiều niềm tin vào mình hơn, nhất là trong sự nghiệp. Bố thì phấn khởi lắm, xem chương trình của mình suốt. Có những cảnh quay mình hay thành viên bị loại mà khóc, bố ngồi khóc theo, xem đi xem lại vẫn rưng rưng, đáng yêu cực kỳ (cười).
Bích Phương từng bộc bạch mình là tuýp người khá “lười yêu”. Nhưng có tin đồn là dạo gần đây cô nàng lười yêu ngày nào đã gặp được người khiến mình “bớt lười”?
Đúng là có một thời gian mình chỉ muốn ở một mình, quay vào bên trong để tự xử lý cảm xúc, trưởng thành hơn và tránh lặp lại những sai lầm cũ. Mình vốn không phải người quá khao khát tình yêu, lại dễ thích nghi với thực tại. Tức là có thì đón nhận, không có thì tìm niềm vui khác. Hình mẫu lý tưởng trong mơ thì chẳng bao giờ yêu được, còn khi gặp người thật thì họ lại đi kèm những gạch đầu dòng mình không thích.
Còn quan hệ tình cảm hiện tại thì… ai cần biết, điều gì cần biết thì cả nước cũng biết rồi đấy (cười). Mình nhìn mọi mối quan hệ như một sự sắp đặt của duyên số thôi. Mình tin nếu động cơ của mình trong sáng, mong muốn hướng thiện, thì sẽ luôn có sự nâng đỡ, hóa giải.
Sau hành trình dài với nhiều trải nghiệm, hiện tại điều Bích Phương mong muốn nhất là …?
Tận hưởng từng ngày, từng việc nhỏ nhất trong lịch trình. Không miễn cưỡng với bất kỳ việc gì đang làm. Mình định hướng âm nhạc của mình phải ngập tràn tình yêu, sự tích cực, nên mình tập trung vào điều đó.
Mình muốn học cách tìm niềm vui trong cả những điều nhỏ bé nhất. Trước đây, việc nào thích thì mình làm vui, việc nào không thích thì làm cho xong. Còn bây giờ, mình muốn ngay cả những việc không thích cũng tìm được một chút hứng khởi, một chút giá trị ở trong đó.
Mình tin nếu quan sát đủ lâu, mình sẽ tìm ra. Khi tìm ra rồi, mỗi ngày mình sẽ sống một cách thoải mái hơn, sẵn sàng hơn, làm mọi thứ tự nhiên hơn.