Lấy ra từ ngăn đựng ký ức những mẩu kỷ niệm nhỏ bé, nữ biên kịch và đạo diễn Celine Song đã dệt nên những tác phẩm điện ảnh độc đáo của riêng mình. Bộ phim đầu tay của cô - Past Lives (tựa tiếng Việt: Muôn kiếp nhân duyên), là áng thơ lãng mạn mà day dứt về "nhân duyên", của những gặp gỡ và đi qua đời nhau.
Điều thú vị hơn là, trong lúc chờ đợi Past Lives có cuộc đời riêng trong lòng người hâm mộ, Celine Song đã bắt tay vào viết nên tác phẩm điện ảnh thứ 2 của mình. Lần này, cô gọi lại ký ức của một quãng đời ngắn trong những năm tuổi đôi mươi, tạo ra tác phẩm lãng mạn, hài hước và nhiều suy tư Materialists (tựa tiếng Việt: Một nửa hoàn hảo).
Từ trải nghiệm cá nhân đến điện ảnh vạn người mê
Trong những năm tháng tuổi trẻ, khi còn chật vật theo đuổi nghề viết kịch bản sân khấu và nghệ thuật tại New York (Mỹ), Celine Song từng làm việc cho một công ty dịch vụ mai mối. Dù chỉ làm trong khoảng 6 tháng ngắn ngủi nhưng khi nghỉ việc, Celine đã quyết tâm rằng, một ngày nào đó cô sẽ làm phim về chủ đề này.
Khi viết Materialists (cũng như các kịch bản khác), Celine Song không mảy may suy nghĩ về thể loại tác phẩm. Cô chỉ mong muốn được kể một chuyện tình lãng mạn thời hiện đại. Nữ biên kịch đã tìm đến một số bộ phim kinh điển để có thêm nguồn cảm hứng. Đồng thời, cô cũng muốn đóng góp vào "cây phả hệ" của dòng phim lãng mạn với một chuyện tình do mình tạo ra.
Mọi thứ thành hình trong đầu Celine Song, từ nguồn cảm hứng ban đầu cho đến ý tưởng kịch bản trên trang giấy. Cô bắt đầu với nhân vật Lucy (Dakota Johnson đóng), người đầy thành công trong công việc mai mối. Cô là vị thần tình yêu đích thực của thành phố New York. Trong một bữa tiệc nọ, Lucy gặp được Harry (Pedro Pascal đóng) - một người đàn ông giàu có, lịch lãm. Đồng thời, cô cũng gặp lại John (Chris Evans đóng) - bạn trai cũ sau nhiều năm không liên lạc.
Cuộc gặp gỡ bất ngờ đã tạo ra một mối tình tay ba đáng mong chờ, dù người hâm mộ Celine Song vốn đã có chút quen thuộc với Past Lives. Tuy nhiên với Materialists, nữ đạo diễn khai thác câu chuyện ở những khía cạnh, cảm xúc hoàn toàn khác.
Mỗi nhân vật được Celine Song đặt vào tác phẩm đều mang nét cá nhân độc đáo nhưng đồng thời cũng là đại diện cho những khuôn mẫu ở đời thực. Từ bối cảnh xuất thân đến cách ứng xử, từ khát khao yêu đương đến những mong cầu hạnh phúc, từ lòng kiêu ngạo đến sự dễ tổn thương… đều toát lên thông qua phát triển tâm lý của từng nhân vật.
Làm sao để “thắng” trong tình yêu?
Cô đơn ngày nay là một đại dịch. Giải pháp hiệu quả nhất để đẩy lùi cô đơn dường như là... yêu đương. Tuy nhiên, tình yêu thường không diễn ra một cách dễ dàng, đơn giản như chúng ta nghĩ. Nó cổ xưa, nhiều bí ẩn, có lý lẽ và "nguyên tắc" riêng.
Sau khi ra mắt Past Lives đầy thành công, Celine Song nhận ra rằng, mọi người đều ám ảnh về tình yêu, không cớ là đàn ông hay đàn bà. Chúng ta đều muốn nói về tình yêu, những cảm xúc mà nó mang lại. Đồng thời, chúng ta cũng cảm thấy xấu hổ khi nói về tình yêu hay ngại ngần bày tỏ mong muốn được yêu với cả thế giới.
Các dịch vụ mai mối, các ứng dụng hẹn hò được tạo ra để khuyến khích người ta yêu đương, kết hôn. Tuy nhiên, nó lại thường dựa trên những tiêu chí rất “vô lý” như chiều cao, cân nặng, tuổi tác, mức thu nhập. Trong thực tế, tình yêu lại thường không tìm đến ta theo cách đó. Thông qua Materialists, ta một lần nữa thấy được những khía cạnh rất bình thường của tình yêu, đó là những đồng cảm, bao dung và thấu hiểu cho nhau.
Thế nhưng sự tồn tại của thị trường mai mối hay chính bản thân Materialists cũng cho thấy một sự thật: những phẩm chất “người” ấy trong tình yêu luôn phải đối mặt với hiện thực khắc nghiệt của đời sống.
Lịch sử cho thấy các dịch vụ mai mối thường nở rộ sau chiến tranh hay dịch bệnh, khi xã hội rơi vào khủng hoảng kết nối. Khi đó, vai trò của mai mối không chỉ là xua đi đại dịch cô đơn mà còn nhằm hàn gắn những đứt gãy cộng đồng, tái lập trật tự gia đình và xã hội. Và sau khủng hoảng, khi kinh tế chưa phục hồi, thì ổn định tài chính gần như luôn là ưu tiên hàng đầu mà khách hàng đặt ra với các bên mai mối.
Vì vậy, sức hút của Materialists không chỉ nằm ở tác phẩm mà còn là những suy ngẫm khi dòng đề tên cuối cùng chạy hết. Dù nội dung phim là gì và Celine có chia sẻ ra sao, có lẽ chỉ mỗi người ra rạp mới có thể quyết định xem kết thúc thực sự của phim là gì. Đó sẽ là một tình yêu đích thực đối diện với nguy cơ tiềm ẩn của cuộc sống hiện thực, hay một cuộc sống bình ổn dù tình yêu không thể là điều chắc chắn.
Materialists và dấu hiệu hồi sinh của rom-com trên màn ảnh rộng
Materialists cũng không thể trở thành hiện tượng nếu chỉ dừng lại ở một câu hỏi bỏ ngỏ về tình yêu. Sức hút của phim còn đến từ cách nó xuất hiện đúng lúc khán giả cần một điều gì đó khác sau những năm dài bị bội thực bởi các bom tấn siêu anh hùng, phim kinh dị và những vũ trụ điện ảnh ngày một phức tạp.
2025 chứng kiến sự trở lại của những bộ phim vừa tầm, không có CGI mãn nhãn nhưng đủ sức chạm vào tâm lý lạc lõng, cô đơn và khát khao kết nối. Materialists, với chủ đề tình yêu, hôn nhân và lựa chọn cá nhân trong thời đại số, đã tạo ra nhiều cuộc thảo luận sôi nổi trên mạng xã hội, bởi nó nói trúng nỗi băn khoăn thường trực của khán giả, những người đang vừa mong cầu một tình yêu chân thành, vừa phải đối mặt với những thực tế không thể bỏ qua như tài chính, sự ổn định hay chuẩn mực xã hội.
Sự thành công của Materialists còn phản ánh đúng chiến lược “20 phim 10 triệu USD thay vì 1 phim 200 triệu” được đưa ra như một mô hình tái cấu trúc ngành tại CinemaCon 2024. Sự đón nhận cho phim và những tác phẩm cùng thể loại Anyone But You có lẽ là dấu hiệu hồi sinh của dòng phim rom-com mid-budget (phim có vốn sản xuất dưới 100 triệu USD).
Bên cạnh đó, thương hiệu A24 cũng là yếu tố giúp Materialists thu hút sự chú ý ngay từ khi chưa công chiếu. Sau thành công của Past Lives, tên tuổi của Celine Song gắn liền với dòng phim tình cảm giàu chiều sâu, còn A24 trở thành bảo chứng cho chất lượng.
Materialists mở màn với 12 triệu USD, trở thành một trong ba phim có doanh thu debut cao nhất của A24, trước khi tiếp tục chạm mốc 33,5 triệu USD tại Bắc Mỹ và hơn 10 triệu USD từ thị trường quốc tế.
Tạm kết
Celine Song đã làm việc với ekip của mình, tạo ra một Materialists lãng mạn và hài hước, đồng thời cũng đầy sâu sắc và suy tư. Mỗi góc máy đều được lựa chọn có chủ đích và tạo nên một ngôn ngữ điện ảnh độc đáo. Cách sử dụng âm nhạc trong phim cũng đầy thú vị, dẫn dắt người xem thâm nhập vào tình tiết câu chuyện, cảm nhận rõ rệt trạng thái trong từng nhân vật.
Tuy thừa nhận không viết kịch bản theo lối tư duy thể loại nhưng Celine đã mang đến một vài sự đặc biệt đối với thể loại rom-coms. Trong những năm gần đây, rom-coms tuy không còn nở rộ nhưng vẫn tạo ra những tác phẩm thú vị. Anora của Sean Bakers chiến thắng hạng mục phim hay nhất tại Oscar 2025 là một ví dụ tiêu biểu.
Dù là khai thác câu chuyện lọ lem - hoàng tử hay tình yêu tay ba, không thể phủ nhận được câu chuyện tình yêu được các đạo diễn đặt để vào tác phẩm. Đó là trái tim bơm máu đi nuôi câu chuyện, và đến lượt các nhà làm phim mang nó đến tặng cho khán giả.
Phim rom-coms vẫn được khán giả đặc biệt yêu thích nhưng các kịch bản thú vị ngày càng ít dần đi. Những tác phẩm như Anora và đặc biệt là Materialists được yêu thích không chỉ đến từ sự lãng mạn, hài hước mà còn rất nhân văn và đầy tình người ở trong đó.